1729 Inter magnificum Rydzynski castellanidam Landensem et generosos Chwaliszewskie

[19 IX 1729] 

Inter magnificum Rydzynski castellanidam Landensem et generosos Chwaliszewskie.

Super citationem literalem terrestrem Costensem authenticam, qua ex parte et ad instantiam magnifici Joannis Rydzynski castellanidae Landensis actoris, generosi Stanislaus Chwaliszewski et Catharina Ostrowska, invicem conjuges [s. 180v], bonorum villae Koszkowo haeredes, de bonis suis generaliter omnibus summisque quibusvis peccuniariis habitis et habendis in judicium praesens terrestre Posnaniense in Costen literali citatione authentica citati, et quidem maritata cum generosi mariti sui authoritate et assistentia, pro eo.

Quatenus ipsi laboriosos Casimirum, Thomam, Franciscum atque Zophiam, Hedvigim, Dorotheam, Reginam et Theressiam laboriosorum Bartholomaei et Barbarae coniugum legitimorum liberos de bonis Pudliszki magnifici actoris haereditariis subditos nativos ad bona ipsa [?] Koszkowo profugos et ibidem commorantes, qui uti officioso aresto ita et praesenti citatione apud ipsos et in bonis ipsis arestantur, eidem magnifico actori extradant et restituant. Sin secus extradere renuerint, sciant se ad instantaneam eorundem subditorum extraditionem decreto judicii nostri stringi et compelli, citantur citatione ipsa sua cum copia in se de praemissis latiori existente.

Judicium praesens terrestre Posnaniense in Costen judicialibus partium praefatarum, actoreae quidem magnifici Rydzynski castellanidae Landensis, citatae vero generosorum Chwaliszewskie conjugum per generosum Chwaliszewski maritum itidem personaliter, coram se comparentium in praemissis factis beneque exauditis partibus controversiis, decidendo terminum partis actoreae extraditionis laboriosorum Casimiri, Thomae, Francisci, Sophiae, Hedvigis, Dorotheae, Reginae et Theressiae sororum ac si de bonis Pudliszki subditorum, ad judicium suum institutum et intentatum teneri partem actoream docere de contentis citationis suae adinvenit.

Et quoniam literas ex libris metrices parochialis ecclesiae Krobensis per admodum reverendum Franciscum Paszynski praepositum ecclesiae Krobensis die vigesima quarta Martii anno millesimo septingentesimo vigesimo nono depromptas reproducit, ideo in parte satisfecisse in docendo de contentis citationis suae partem actoream sententiat.

Nihilominus, adhaerendo decreto feria secunda post dominicam Cantate anno praesenti et in loco praesenti inter magnificum Jaraczewski et generosos Chwaliszewskie lato, mediante quo laboriosus Bartholomaeus laboriosorum Casimiri, Thomae, Francisci filiorum, Sophiae, Hedvigis, Dorotheae, Reginae et Theressiae filiarum parens, de bonis Pudliszki subditus ad bona Koszkowo advena ad laboriosam Barbaram [s. 181r] Gabski Barąn cmethonis de Koszkowo subditi unicam filiam condescendisse et in actualem possessionem agri cmethonalis successisse prolemque eandem in ibidem procreasse per inquisitionem juratoriam probatur eidemque fundo Koszkoviensi adjudicatam prolem fuisse expresse patet.

Ideo magnificum actorem eosdem subditos de bonis eisdem Koszkowo non posse praetendere declaravit declaratque praesentibus, partem citatam a causa praesenti liberam fecit et pronunciavit facitque et pronunciat decreti praesentis vigore.

A quo decreto taliter prolato, licet quidem pars actorea motionem suam juridicam magnifici Adalberti Skarbek Malczewski judicis terrestris Posnaniensis per honestum Petrum Migdalczyk de villa Lubonia ministerialem Regni generalem, judicii sui apparitorem, ad judicia ordinaria generalia Tribunalis Regni Petricoviensis ex tunc proxime et immediate Petricoviae celebranda interposuerit eidemque motioni suae deferri expetierit ei tamen motioni per magnificum judicem delatum non est, eadem parte actorea de non admissa attamen prosequenda eadem motione sua solenniter in ibidem protestante, exportatae vero citationis et positae feria tertia ante festum Nativitatis Gloriosissimae Virginis Mariae proxime praeterita proxima in curia [?] villae Koszkowo sedilique ante curiam situato, praesente consorte citati, per providum Joannem Zgorski [?] de villa Gora ministerialem Regni generalem coram actis praesentibus est recognita relatio.

Źródło: Kościan Z. 142, 1729-1731, decreta/inducta, s. 180r-181r

Sprawa z pozwu Jana Rydzyńskiego kasztelanica lądzkiego przeciwko urodzonym Stanisławowi i Katarzynie z Ostrowskich Chwaliszewskim, dziedzicom dóbr wsi Koszkowo.

Rydzyński żąda, by Chwaliszewscy wydali mu jego poddanych, tj. ośmioro dzieci pracowitych Bartłomieja i Barbary z dóbr Pudliszki, zbiegłych do dóbr Koszkowo. O tym wszystkim traktuje pozew. Strona powodowa przedłożyła stosowne odpisy z ksiąg metrykalnych parafii Krobia. Niemniej, dekretem w sprawie między Jaraczewskim a Chwaliszewskimi, zapisanym na s. 26v-29r tej samej księgi, orzeczono na podstawie zeznań pod przysięgą, iż pracowity Bartłomiej, poddany z dóbr Pudliszki, pojął za żonę pracowitą Barbarę, jedyną córkę kmiecia Gabskiego Barana z Koszkowa, wszedł w posiadanie roli kmiecej i tamże spłodził wspomnianych ośmioro dzieci, które ów dekret przysądził dobrom koszkowskim. Sąd zatem oddala roszczenia powoda, pozwanych zaś uwalnia od zarzutów.

Przeciw temu dekretowi strona powodowa podniosła zarzut, stosując tzw. naganę sędziego (motio) Wojciecha Skarbka Malczewskiego. Pozwanie tego sędziego ziemskiego poznańskiego wykonał woźny Piotr Migdalczyk z Luboni. Pozew został odrzucony, przeciwko czemu strona powodowa składa protestację.