sobota, 5 lipca 2014

1607 Concordia inter mollitores et subditos generosi Jacobi Uieyski

Concordia inter mollitores et subditos generosi Jacobi Uieyski1 

Actum in curia villae Granowo protunc residentiae generosi Jacobi Uieyski, feria quinta in vigilia festi s. Thomae Apostoli anno Domini 1607.2

Coram generosis Cristophoro Miękiczki, Adamo Kozielski, Stanislao Sypniewski, Michaele Glinski, Stephano Zelenczki nec non famatis Jacobo Dambrowa advocato, Nicolao Kopytek et Adamo Dyasek scabinis iuratis de oppido Grodzisko, in praesentia honesti Pauli Zywioł ministerialis terrestris generalis regni ad hunc actum infrascriptum rogatis, assumptis et evocatis, et in ea qua infra patet forma declaratis.3

Wysłuchawszy IchM. PP. przerzeczeni pospolu z urzędem mieyskim woytowskim grodziskim, iako się stał mord y zabiczie głowy nieboszczyka Jana Szaia, kmieczia z Niemierzyc IchM. PP. Maczieia y Jakuba Uieyskich, o ktore zabiczie obwinieni są: Casper Kincel młynarz ze wsi Ratay iako pryncypał in fuga manualis facti w Grodzisku captus4, takze Jan Pach młynarczyk z Buku iako pomocnik, takze in fuga manualis facti w Buku poieymany, do ktorego zabiczia ten to pryncypał et complex suus5 bendąc officiose publiceque6 przes przerzeczony urząd grodziski pytany, dobrowolnie się przyznali, ze zabieli y winnymi się bydz osądzili prosząnc o miłosierdzie, aby ostrym prawem na [s. 663] gardle karani nie beli, gdysz pokuthę wszelaką za swoy występek czynicz y pelnicz chcą by naostrzeyszą.

Czo IchM. PP. przerzeczeni y urząd mieyski bacząc, ze czi, pryncypał sswoim pomocznikiem confessi sunt actum homicidii propositum7, wienc y do surowości prawa, ktoremu ipso facto ex agnitione benevola8 czi to obwinieni podpadli stawa [?] płynie [?] nie przystempuiąc, włozeli syę (prosbami wielkimi bendąc uięczi y na to pommąc, ze Pan naywysszy na serce skruszone y grzech swoy wyznawaiące litość czyni) do Jego M. Pana Uieyskiego, na ten czas residenta wsi Granowa, y do pothomkow nieboszczykowskich, aby surowość prawa w miłosierdzie obroczili. A Jego M. P. Uieyski, człowiekiem bendacz krzesczianskim, patrzącz na prawdziwą tych mezoboyców skruchę y załość, obrazę swoię panską, ktora onego samego y brata iego Jego M. Pana Maczieia dotknęła, odpuszcza.

Za czo przerzeczeni wszyscy JchM. pospołu y z urzędem przerzeczonym podziękowali, to iednak postanowili y wynalezli, aby czi to obwinieni poenam capitis redimen(do)9 taką pokutę uczynili, aby głowę pothomkom zapłaczieli iuxta juris formam10, do tego aby sześć niedziel pokuthę odprawowali w czechle u koszczioła farskiego, to iest: Casper w Grodzisku a Jan w Buku, za widzeni tych to potomkow, począwszy od zaczęcia wielgi mszy asz do samego [s. 664] kazania, co zacząnć powinni dominica proxime futura11 et continuare subsequenter12 zupełnie.

Druga, maią przysiąnc de pace servanda13 JchM. PP. Uieyskim y poddanym ich, na ktore conditie14 poniewasz ysz pozwoleli y one zisczić przes rąk swych IchM. y urzędowi danie obiecali, tedy pothomkowie nieboszczykowscy onych stego na tęn czas terminu criminalnego manualis facti15 pusczieli, poniewasz to, iako czi obwinieni IchMcziam przirzekli, rąk swoich daniem strzymać chcą, a ysz IchM. pospoł z urzędem mieyskim utramque partem super conditiones praestandas et adimplendas pozwaliaiącze16 baczą, wiencz y to uwazaiąncz, ze criminal pars actorea17 odpuszcza ducta zelo misericordiae18, tedy takową ugodę urząd grodziski authoritate officii sui19 ex unanimi consensu p(raesen)tium peticioneque20 aprobuie21 y onę ad peticionem partis utriusque22 do acth swoich woytowskich przieymuie, ea tamen conditione praemissa23: jezliby czi obwienieni pryncipalis cum complice24 praemissas conditiones tam in parte quam in toto niezisczeli25, tedy salva via jure agendi successoribus contra eosdem inculpatos ratione praemissi homicidii confessi reservatur26. Na czo czisz tho inculpati uterque27 in solidum et specialiter officiose28 pozwalaią. Actum ut supra praesentibus quibus supra29.


Źródło: Grodzisk Wlkp., Liber Actionum Scabinalium 1594-1609, sygn. 1529, s. 662-664

1 Ugoda pomiędzy młynarzami i poddanymi urodzonego Jakuba Ujejskiego.
2 Zdziałano we dworze wsi Granowo, obecnie rezydencji urodzonego Jakuba Ujejskiego, w czwartek w wigilię święta św. Tomasza Apostoła roku Pańskiego 1607 [wigilia św. Tomasza wypadła w 1607 r. w piątek; błąd skryby wynikł zapewne stąd, że czwartek to po łacinie feria quinta, "dzień piąty"].
3 Przed urodzonymi: Krzysztofem Miękickim, Adamem Kozielskim, Stanisławem Sypniewskim, Michałem Glińskim, Stefanem Zieleńskim [Zielęckim?], jak również sławetnymi Jakubem Dąbrową wójtem, Mikołajem Kopytkiem i Adamem Diaskiem, ławnikami przysiężnymi z miasta Grodzisko, w obecności uczciwego Pawła Żywioła woźnego ziemskiego. Wszyscy oni zostali zaproszeni, wybrani i zwołani na potrzeby niżej spisanego aktu, niżej wyrażono też ich decyzje.
4 in fuga manualis facti captus - schwytany podczas ucieczki z miejsca przestępstwa [?]
5 et complex suus - i jego wspólnik
6 officiose publiceque - urzędowo i publicznie
7 confessi sunt actum homicidii propositum - przyznali się do popełnienia przedstawionego zabójstwa
8 ipso facto ex agnitione benevola - z mocy samego faktu dobrowolnego przyznania się do winy
9 poenam capitis redimendo - wykupując się od kary śmierci
10 iuxta juris formam - według przepisu prawa
11 dominica proxime futura - w najbliższą niedzielę
12 et continuare subsequenter - i kontynuować w kolejne
13 de pace servanda - o zachowaniu pokoju
14 conditie - warunki (od łac. conditio - warunek)
15 manualis facti - dotyczącego rękoczynu [?]
16 utramque partem super conditiones praestandas et adimplendas pozwaliaiącze - przy zgodzie obu stron na warunki, które mają zostać spełnione
17 pars actorea - strona powodowa
18 ducta zelo misericordiae - wiedziona żarliwym miłosierdziem
19 authoritate officii sui - powagą swego urzędu
20 ex unanimi consensu p(raesen)tium peticioneque - za jednomyślną zgodą i prośbą obecnych [względnie: "stron", jeśli przyjąć rozwinięcie (p(ar)tium)]
21 aprobuie - zastosowano abrewiację skracającą łacińskie „pro” do jednego znaku
22 ad peticionem partis utriusque - na prośbę obu stron
23 ea tamen conditione praemissa - poprzedzając ją jednak następującym warunkiem
24 pryncipalis cum complice - główny sprawca ze wspólnikiem
25 praemissas conditiones tam in parte quam in toto niezisczeli - wspomnianych warunków tak w części, jak i w całości nie spełnili
26 salva via jure agendi successoribus contra eosdem inculpatos ratione praemissi homicidii confessi reservatur - zastrzega się możliwość postępowania prawnego wobec tychże oskarżonych w sprawie wspomnianego zabójstwa, do którego popełnienia się przyznali
27 inculpati uterque - obaj oskarżeni
28 in solidum et specialiter officiose - solidarnie i wyraźnie przed urzędem
29 Actum ut supra praesentibus quibus supra. - Zdziałano jak wyżej, w obecności tych, co wyżej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz