piątek, 16 grudnia 2016

Zapiski z ksiąg ziemskich kaliskich opublikowane w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski

 Zapiski z ksiąg ziemskich kaliskich opublikowane w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski



KDW I, nr 553
Poznań, 2 lutego 1285
Premisl secundus dux Polonie 1285 Febr. 2, apud Posnaniam; confirmat donationem hereditatis Zawodzie, a duce Boleslao Iaszkoni subdapifero ducissae factam, eamque pluribus munit privilegiis.

KDW I, nr 574
Kalisz, 9 marca 1287
Premisl secundus dux Polonie 1287 Mart. 9, apud Kalis; roborat venditionem montis in hereditate Rypinek, quem Rupinius filius Iaszkonis Iudaeis de Kalisz pro sepultura resignaverat.

KDW IV, nr 2069
(1743a.)
Ołobok, 14 października 1377
Nicolaus subcamerarius Kalisiens. 1377 Oct. 14, in Olobok; inter villam Rososzyca et bona coenobii de Ołobok limites statuit.

KDW VI, nr 237
Odolanów, 27 czerwca 1373
Bartosz Wezenborg z Odolanowa nadaje wójtostwo w Odolanowie Mikołajowi zw. Nawac.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 10, k. 268v - luźna karta z księgi ziemskiej kaliskiej z lat 1449
- 1454.

KDW VII, nr 569
Koronowo, 21 maja 1406
Król Władysław Jagiełło zakazuje powoływać przed sądy Wichnę, wdowę po wojewodzie kaliskim Sędziwoju z Szubina.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 1, k. 115. Wpis w 1407 (?) r.

KDW VII, nr 593
Niepołomice, 14 listopada 1407
Król Władysław Jagiełło zakazuje powoływać przed sądy Stachnę, wdowę po kasztelanie gnieźnieńskim Janie z Sokołowa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 1, k. 122v. Wpis w 1407 r.

KDW VII, nr 678
Medyka, 19 października 1411
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić terminy sądowe Wichny wdowy po Sędziwoju z Szubina i jej zięcia Macieja z Łabiszyna oraz unieważnia zapadłe już wyroki.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 69v. Wpis 19 stycznia 1412.

KDW VII, nr 687
Kraków, 29 stycznia 1412
Król Władysław Jagiełło zakazuje powoływać przed sądy Dobrochnę, wdowę po Filipie z Dojutrowa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 80v. Wpis 22 marca 1412.

KDW VII, nr 727
Kalisz, 2 maja 1414
Wymienieni sędziowie polubowni rozsądzają spór o majątek pomiędzy Filipem z Gałązek a Katarzyną z Grzybowa.
Or.: nieznany; zaopatrzony był czterema pieczęciami.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 175v. Wpis 14 maja 1414.

KDW VII, nr 728
Kalisz, 15 maja 1414
Filip ze Skokowa kasztelan ksiąski i Pasek z Dobczyna łowczy kaliski jako sędziowie polubowni rozsądzają spór pomiędzy Katarzyną wdową po Macieju z Sośnicy i Pachną żoną Dobiesława z Sośnicy.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 12v - 13. Wpis w 1414 r.

KDW VII, nr 732
Staw, 12 czerwca 1414
Dobrogost z Kamiennej sprzedaje czynsz wymienionym altarystom kościoła w Iwanowicach.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 43v - 44. Wpis 7 grudnia 1422.

KDW VII, nr 769
Gliniany, 7 października 1415
Król Władysław Jagiełło zakazuje powoływać przed sądy Annę, wdowę po staroście gniewkowskim Borowcu.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 245v. Wpis w 1415 r.

KDW VIII, nr 774
Skulsk, 16 stycznia [1416]
Maciej z Bogwidz zastawia swoje części w Bogwidzach swemu bratu Jakuszowi plebanowi w Skulsku.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 240 - 239v. Wpis 28 stycznia 1416 (wg Or.).

KDW VIII, nr 795
Kalisz, 10 stycznia 1417
Pozew starosty generalnego Wielkopolski dla Piotra Tarchały z Wysocka.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 30v. Wpis w 1417 r.

KDW VIII, nr 803
Skalbmierz, 21 marca 1417
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić wszystkie terminy sądowe Przedbora z Przechodów.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 15, k. 3. Wpis w 1417 (?) r.

KDW VIII, nr 811
Szydłów, 29 listopada 1417
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić sprawy sądowe pomiędzy Dobkiem Puchałą i Mikołajem braćmi z Węgier a Marcinem ze Sławska i Piotrem Smolką.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 25v. Wpis 2 grudnia 1417.

KDW VIII, nr 818
[Kalisz, przed 30 marca 1418?]
Starosta generalny Wielkopolski oraz wymienieni żupcy kaliscy proszą uczestników sądu króla w Kaliszu (?) o rozstrzygnięcie opisanego przypadku prawnego.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 54 - 54v. Wpis 26 kwietnia 1418.

KDW VIII, nr 826
Gniezno, 17 czerwca 1418
[Bodzęta z Chłapowa podsędek kaliski] mianuje Lutka z Brzezia swoim zastępcą sądowym na roczku ziemskim w Kaliszu.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 64v. Wpis dnia 21 czerwca 1418.

KDW VIII, nr 830
Ląd, 25 lipca 1418
Król Władysław Jagiełło nakazuje sądowi w Kaliszu rozsądzić spór pomiędzy Dobrogostem i Mikołajem braćmi z Ciemierowa a Przosną i Janem z Siedlemina po upływie roku od śmierci Markusza z Ciemierowa.
Kop.: Poznań, WAP. Kalisz Z. 3, k. 87. Wpis 8 listopada 1418.

KDW VIII, nr 844
Opatów, 8 marca 1419
[Król Władysław Jagiełło] nakazuje zawiesić terminy sądowe zmarłego Przedbora z Przechodów do czasu powrotu marszałka Zbigniewa [z Brzezia] z Węgier.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 170v. Wpis 31 października 1419. Tytuł: Litera regia.

KDW VIII, nr 901
Niepołomice, 23 listopada 1420
Król Władysław Jagiełło nakazuje odesłać sprawy pomiędzy kmieciami wsi arcybiskupich i prokuratorem arcybiskupim a Trojanem z Nietuliska do sądu arcybiskupiego gnieźnieńskiego.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 331. Wpis 11 marca 1421.

KDW VIII, nr 904
Rajsko, 26 grudnia 1420
Marcin z Radliczyc i Rajska wraz z żoną Małgorzatą zastawia swoją wieś Rajsko Grzegorzowi Palecz.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 327. Wpis dnia 12 grudnia 1424.

KDW VIII, nr 911
Gniezno, 2 marca 1421
Starosta generalny Wielkopolski zaświadcza, że Żegota z Czermina zapisał części wsi Borucin i Dobiesław swojej bratanicy Agnieszce i jej mężowi Michałowi niegdyś z Korzkiew.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 44 - 44v. Wpis dnia 12 listopada 1426.

KDW VIII, nr 917
Żarnowiec, 20 kwietnia 1421
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić terminy sądowe kasztelana poznańskiego Mościca ze Stęszewa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 3, k. 341. Wpis 29 kwietnia 1421. Tytuł: Mandatum.

KDW VIII, nr 923
Ołobok, 31 sierpnia 1421
Wymienieni sędziowie polubowni rozsądzają spór pomiędzy Beatą opatką z Ołoboku a dziedzicami z Leziony.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 271v. Wpis 9 maja 1424.

KDW VIII, nr 992
Kalisz, 28 kwietnia 1424
Wymienieni sędziowie polubowni rozsądzają spór pomiędzy Janem z Iwanowic i Gruszczyc a altarystami kościoła w Iwanowicach.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 272 - 272v. Wpis 9 maja 1424. Liczne błędy gramatyczne i stylistyczne pisarza kopii (?) , kilka słów niezrozumiałych.

KDW VIII, nr 1001
Mogilno, 22 czerwca 1424
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić terminy sądowe przeciw Świętomirowi z Koźlątkowa i Mikołajowi z Sośnicy.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 286v. Wpis 27 czerwca 1424.

KDW VIII, nr 1004
Gniezno, 7 lipca 1424
Król Władysław Jagiełło zakazuje pozywać przed sądy Elżbietę wdowę po Piotrze z Zagorzyna i jej synów.
Kop.: 1. Poznań, WAP, Pyzdry Z. 5, k. 172v - 173. Wpis 5 grudnia 1424; 2. tamże, Kalisz Z. 4, k. 323 - 322v. Wpis 12 grudnia 1424.

KDW VIII, nr 1027
Brześć Kujawski, 25 kwietnia 1425
Król Władysław Jagiełło zakazuje sądowi ziemskiemu w Kaliszu sądzenia sprawy o granice pomiędzy klasztorem w Ołoboku a Mikołajem ze Sławina.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 67v - 68. Wpis w 1425 r.?

KDW VIII, nr 1037
Kościan, 7 lipca 1425
Król Władysław Jagiełło nakazuje sądom w Pyzdrach i w Kaliszu, aby zmusiły wymienionych Żydów do zwrotu dokumentu poręczycielskiego Pawłowi z Pleszewa.
Kop.: 1. Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 405. Wpis w 1425 r. 2. Tamże, Pyzdry Z. 5, k. 245. Wpis 4 września 1425.

KDW VIII, nr 1091
Łęczyca, 24 maja 1426
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić terminy sądowe cysterek z Ołoboku do czasu powrotu opiekuna klasztoru, kasztelana sieradzkiego Marcina z Kalinowy.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 1 - 1v. Wpis przed 25 czerwca 1426.

KDW IX, nr 1131
Gródek, 8 maja 1427
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić roki sądowe przeciw Machnie, wdowie po Mojku ze Śliwnik.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 123. Wpis 27 maja 1427.

KDW IX, nr 1134
Wiślica, 17 sierpnia 1427
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić roki sądowe przeciw arcybiskupowi gnieźnieńskiemu Wojciechowi Jastrzębcowi.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 169v - 170. Wpis w 1427 r. (?).

KDW IX, nr 1160
Brodnia, 30 marca 1428
Król Władysław Jagiełło [nakazuje ochraniać dobra biskupstwa poznańskiego].
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 235 - 235v. Wpis w 1428 r. Karta uszkodzona.

KDW IX, nr 1163
Stawiszyn, 10 kwietnia 1428
Król Władysław Jagiełło nakazuje roczkowi kaliskiemu rozpatrzenie spraw podczaszego kaliskiego Stanisława Obermuta z Chrostowa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 272. Wpis przed 1 czerwca 1428.

KDW IX, nr 1167
Gębice, 28 maja 1428
Król Władysław Jagiełło nakazuje roczkowi kaliskiemu, aby anulował wyznaczony Stanisławowi Obermutowi termin, ponieważ miał on sprawę "o większe" w Dobrzyniu.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 300 - 300v. Wpis 1 czerwca 1428.

KDW IX, nr 1168
Gniezno, 11 czerwca 1428
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić roki sądowe arcybiskupa gnieźnieńskiego Wojciecha Jastrzębca.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 300v - 301. Wpis przed 6 września 1428.

KDW IX, nr 1169
Gniezno, 12 czerwca 1428
Król Władysław Jagiełło nadaje [pewne prawa] Jakubowi opatowi klasztoru [benedyktynów w Mogilnie?].
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 235v - 236. Karta uszkodzona. Wpis w 1428 r.

KDW IX, nr 1183
Sandomierz, 10 września 1428
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić roki sądowe przeciw arcybiskupowi gnieźnieńskiemu Wojciechowi Jastrzębcowi.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 314v - 315. Wpis 29 października 1428.

KDW IX, nr 1185
Drohobycz, 25 października 1428
Król Władysław Jagiełło nakazuje zawiesić roki sądowe przeciw Stanisławowi Miruckiemu byłemu burgrabiemu kaliskiemu do czasu swego przybycia do Wielkopolski.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 349v. Wpis 16 listopada 1428.

KDW IX, nr 1244
Rypułtowice, 8 sierpnia 1430
Król Władysław Jagiełło zawiadamia sąd ziemski w Kaliszu, że uwolnił Świętomira z Koźlątkowa od długu u Sary Żydówki z Brześcia.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 15, k. 23v. Wpis w 1430 r.?

KDW IX, nr 1292
Koło, 1 lipca 1432
Król Władysław Jagiełło nakazuje sądom, aby nie obciążać poręczycieli Wincentego z Pietrzykowa jego długami u Żydów kaliskich i pyzdrskich.
Kop.: 1. Poznań, WAP, Pyzdry Z. 7, k. 41v - 41a; 2. tamże, k. 42v - 43. Wpisy 2 września 1432; 3. tamże, Kalisz Z. 6, k. 98 - 98v. Wpis 15 lipca 1432.

KDW IX, nr 1315
Pyzdry, 21 lutego 1433
Jan z Oleśnicy marszałek koronny nakazuje sędziemu kaliskiemu Trojanowi z Łekna, aby rozpatrzył sprawę Macieja ongiś sołtysa z Bunina przeciw Budkowi z Bunina.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 15, k. 128. Wpis w 1433 r.? Tytuł: Bunyno.

KDW IX, nr 1366
Kraków, 10 kwietnia 1434
Król Władysław Jagiełło nakazuje sądom wielkopolskim, aby oddalały pozwy szlachty wielkopolskiej przeciw urzędnikom wojewody poznańskiego Sędziwoja z Ostroroga, którzy nie zezwalają na wywóz zboża z Wielkopolski na Śląsk.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 6, k. 266 - 266v.

KDW X, nr 1448
Kraków, 10 marca 1438
Król Władysław III nakazuje staroście generalnemu Wielkopolski, aby pozostawił wdowę po Janie Kurskim w posiadaniu folwarku Kurza z młynem.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 7, k. 298v-299. Wpis w 1438 r.

KDW X, nr 1491
23 stycznia 1440
Wymienieni sędziowie polubowni rozsądzają spory pomiędzy chorążym kaliskim Mikołajem z Pleszewa i Marcinem z Cielczy.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 9, k. 235v. Wpis zapewne w 1446 r., wg or.: litere in pergameno scripte cum sigillis appensis.

KDW X, nr 1546
Kalisz, 27 maja 1441
Rafał z Gołuchowa i Iwan z Czermina poręczają kasztelanowi santockiemu Janowi z Kalinowy, że młody Rafał z Mikuszewa (i Gołuchowa) aż do 3 roku po osiągnięciu pełnoletności będzie przestrzegał transakcji dotyczących wsi Raszewy Wielkie i Małe.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 9, k. 23v-24 (wg Or.; była to: litera pargaminea obligatoria, duobus sigillis appositis roborata).

KDW X, nr 1575
Kalisz, 25 stycznia 1442
Pozew starosty generalnego Wielkopolski dla Wojciecha z Krotoszyna.
Kop.: Poznań WAP, Kalisz Z. 17, k. 59v-60. Wpis w 1442 r.?

KDW X, nr 1627
Pogrzybów, 5 września 1443
Jan z Pogrzybowa zawiera ugodę dotyczącą stawu w Pogrzybowie z Maciejem Jezierskim z Pogrzybowa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 9, k. 35-35v (wg or.; sądowi przedstawiono due litere pargamenee, unius tenoris ambe sigiliis eorum [tj. Macieja Jezierskiego i Jana z Pogrzybowa] appensis roborate; istniał więc rewersał Macieja Jezierskiego bardzo podobny w treści). Bok karty wystrzępiony, powodujący ubytki tekstu.

KDW X, nr 1634
Plewnia, 24 października 1443
Wymienieni rozjemcy rozgraniczają dobra podkomorzego kaliskiego Piotra Zaksińskiego i Piotra z Plewni.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 9, k. 187v-188. Wpis w 1445 r. Tytuł: Zaxino, Plewnya super granyciis; z tekstu zapiski: quasdam litteras papireas sigillo domini palatini Calisiensis in fidem subimpresso.

KDW XI, nr 1892
Turzysk, 3 czerwca 1415
Król Władysław Jagiełło poleca staroście generalnemu Wielkopolski, by rozstrzygnięcie sprawy pewnej poręki u Żydów kaliskich odłożył do przybycia króla.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 2, k. 221v (góra karty oddarta i oklejona papierem, co powoduje ubytki tekstu). Wpis na roczku poprzedzającym roczek z 24 września 1415 r.

KDW XI, nr 1902
[1417?]
Król Władysław Jagiełło zakazuje sądzić sprawy Iwana z Obiechowa.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 15, k. (luźna) 3v (mocno uszkodzona, postrzępione marginesy, a dół karty urwany). Wpis w 1417 r.?

KDW XI, nr 1960
Poznań, 10 maja 1424
Starosta generalny Wielkopolski poleca sądowi ziemskiemu w Kaliszu uszanować prawa Jadwigi żony Mikołaja Kotlińskiego do oprawy wiennej.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 4, k. 275. Wpis w 1424 r. Tytuł: Litera domini capitanei.

KDW XI, nr 1987
Gniezno, 25 maja 1428?
Sąd ziemski w Gnieźnie zaświadcza, że dzieci Prędoty z Sienna odstąpiły ojcu wydzielone sobie wcześniej dobra.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 5, k. 261. Wpis w 1428? r.

KDW XI, nr 1998
Łowicz, 17 grudnia 1433
Król Władysław Jagiełło poleca sądowi ziemskiemu w Kaliszu zawiesić sprawy kanonika poznańskiego Jana Lutkowica z Brzezia i jego matki Doroty.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 6, k. 221. Wpis w 1434 r. (na rokach, poprzedzających roki z 9 marca 1434 r.). Tytuł: Litera regalis domini Luthkonis canonici Poznaniensis.

KDW XI, nr 2003
Kalisz, 8 lipca 1435
Wymienieni uczestnicy sądu grodzkiego w Kaliszu informują starostę generalnego Wielkopolski o ugodzie zawartej między Florianem z Wrzący a Żydem kaliskim Kawianem.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 13, k. 81-81v. Zewnętrzny margines wystrzępiony, z czego wynikają drobne ubytki tekstu. Wpis ok. 1447-49, wg or. opieczętowanego pieczęcią do pozwów.

KDW XI, nr 2004
Kalisz, 19 listopada 1435
Pozew starosty generalnego Wielkopolski dla Naćka z Czechla.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 15, k. 131 (marginesy oklejone papierem, stąd liczne ubytki tekstu); dok. przedłożony był w sprawie między Naćkiem z Czechla i Żegotą z Czermina. Wpis ok. 1435 r.

KDW XI, nr 2010
Kalisz, 18 lutego 1438
Pozew starosty generalnego Wielkopolski dla Mikołaja z Wiotszyna.
Kop.: Poznań, WAP, Kalisz Z. 7, k. 271v-272. Wpis w 1438 r.

sobota, 29 października 2016

1615 Fundus xoenodochy in oppido Jeziersko

Actum in castro Siradiensi feria quinta in crastino foesti Natalis sancti Joannis Baptistae [25 VI] anno Domini millesimo sexcentesimo quindecimo coram magnifico Joanne a Byki Bykowski capitaneo Syradiensi Vartensique etc. ac generosis Georgio Dambrowski vicecapitaneo, Nicolao Krzywanski burgrabio, Stanislao Korytkowski notario, officialibus castri Syradiensis, praesentibus generosis ac nobilibus Adamo Węzyk, Chrysostomo Łyszkowski, Olbrachto Węzyk venatore terrae Syradiensis, Janussio Zaremba, Petro Rudniczki, Joanne et Sigismundo Skrzynskie, Jacobo Muchninski, Martino Rogozinski, Joanne Swierczowski, Joanne Tarnowski pocilatore Syradiensi, Joanne Kawieczki, Stanislao Tworowski, Jacobo Narembski, Nicolao Poniatowski, Alberto Kaczkowski, Gregorio Kosmaczki, Gallo Osieczki, Joanne Molski, Nicolao Kamienski, Andrea Krąkowski ac aliis multis testibus omni fide et honore dignis. — — [k. 68av]


Fundus xoenodochii in oppido Jeziersko

Comparens personaliter coram officio et actis praesentibus castrensibus Syradiensibus generosus Petrus Solkowski in oppido Jesiersko et alibi haeres, mente ac corpore existens sanus, a terra, districtu omnique iure, foro ac iurisdictione suis quibusvis propriis ac competentibus recedendo eisdemque hac in parte renunciando, praesenti vero capitaneali castrensi Syradiensi iure ac iurisdictioni secum bonis omnibus ac successoribus suis libere incorporando, palam ac benevole recognovit.

Quia motus existens devotione ac bono zelo pietatis ductus, cernens omnia quae ambitu coeli teguntur propter hominem ordinata esse, hominem autem propter colendum Deum creatum esse, proinde etiam quidpiam de facultatibus suis sibi a Deo tributi tum ad cultum divinum tum ad sublevandam pauperum inopiam impartiri volens, terrena pro coelestibus bonis commutare cupiens, desiderans etiam in vita sua memoriam sempiternam pro anima sua facere, bissulcos agri quatuor in campo et haereditate oppidi Jesiersko consistentes, inter agros tabernatoris generosi Dobrogostii Sulimowski et penes domum Karbaszewski nuncupatam in longum prout videlicet sese extendunt agri praedicti in longitudinem, cum omni iure, dominio, proprietate, pertinentiis, attinentiis, usibus fructibus, proventibus ac utilitatibus generaliter universis ex praefatis agris quovis modo provenientibus, nihil ex eisdem sibi ac suis successoribus excipiendo, verum prout eosdem solus tenuit, habuit, possedit ac eis utifruebatur, generi per speciem et e contra in nullo derogando, [k. 69] pro xoenodochio et pauperibus in eodem xoenodochio degentibus in praefato oppido Jesiersko fundando et erigendo in vim elaemosinae [?] dat, donat, inscribit et resignat in effectu prout praesentibus dedit, donavit, inscripsit et resignavit in effectu ita ut in eodem fundo et agro xoenodochium seu domus pauperum sive per ipsum recognoscentem successoresque eius sive etiam per alios parochianos ad ecclesiam oppidi eiusdem spectantes cui videlicet illorum Deus praepotens id faciendi instinctum dederit et qui sese obtulerit erigatur, construatur et pro commodo ac utilitate pauperum ibidem protunc et in futurum existentium aedificetur, cum potestate plenario per ipsos pauperes xoenodochii illius protunc et in futurum existentes praedictos agros tenendi, habendi, possidendi et in usum ac sublevationem sustentationemque eorundem pauperum convertendi temporibus perpetuis.

Et iam exnunc praefatus recognoscens Petrus Solkowski, gratiosus collator beneficii huius, eisdem pauperibus xoenodochii illius protunc et in futurum ibidem circa ecclesiam degentibus in praefatos agros praedicto modo collatos et resignatos dat et de facto admittit intromissionem realem cum effectiva et actuali possessione eorundem per ministerialem ac duos nobiles quandocunque fore capiendi et apprehendendi.



Or.: Sieradz grodzkie, Libri inscriptionum, 1615-1617, indukta, AGAD sygn. 121, k. 65, 68av-69.

G. Piotr Sułkowski, dziedzic miasteczka Jeziersko (dziś wieś Jeziorsko w gm. Warta), darowuje 4 składy roli miejskiej, położone między rolami karczmarza G. Dobrogosta Sulimowskiego przy domu zwanym Karbaszewski, pod budowę szpitala. Budową zajmie się sam, jego spadkobiercy lub też inni parafianie miejscowego kościoła, zależy kogo z nich Bóg wszechpotężny do tego natchnie.

poniedziałek, 1 lutego 2016

1687 Notariatus terrestris Calissiensis Gnoso Andreae Modlibowski post ascensum Gnosi Molski ad dapiferatum Calissiensem

Actum in terminis terrestribus particularibus Calissiensibus feria secunda post festum sancti Michaelis Archangeli proxima [6 X] anno Domini millesimo sexcentesimo octuagesimo septimo Calissii celebratis.

In quibus praesidebant generosi Albertus Przespolewski judex, Joannes Carolus Scibor Marchocki subiudex, Andreas Modlibowski notarius, terrestres Calissienses. Praesentibus generosis Adamo Molski dapifero terrestri et judice surrogato castrensi Calissiensi, Chrisosthomo Gorzenski zuppario Bydgostiensi, Matthia Twardowski burgrabio terrestri Calissiensi, Vladislao Pawłowski vicepalatino Calissiensi, Vladislao Tarchalski, Stanislao Linowski, Alberto Bartoszewski, Alexandro et Raphaele Biskupski, Stanislao Linowski, Casimiro Łopatecki, Sebestiano Molski, Francisco Kowalski, Alberto Pogorski, Joanne Trampczynski, Casimiro Meier regente terrestri, Stanislao Pęgowski regente castrensi, Calissiensibus, Alberto Pęgowski, Stanislao Wolski, Casimiro Kiełczewski, Martino Bielczewski, Joanne Korytkowski, Valentino Dobrosielski, Andrea Obiezierski, Melchiore Paxynski, [k. 1v] Ferdinando Poklatecki, Adamo Makowiecki, Alberto Bogusławski, Andrea Skępski, Casimiro Klimacki et aliis plurimis circa actum existentibus ac stante quoque ministeriali Regni generali provido Josepho Kozanecki de oppido Pleszow.

Coram judicio terrestri Calissiensi actisque judicii eiusdem personaliter comparens generosus Andreas Modlibowski notarius terrestris Calissiensis obtulit eidem judicio literas infrascriptas sibi offerenti super notariatum terrestrem Calissiensem a Sacra et Serenissima Regia Maiestate benigne collatas manuque ipsius propria subscriptas, sanas, salvas et illaesas nullaque suspicionis nota ut ex eis apparebat carentes, sigillo minoris cancellariae Regni communitas, quarum literarum tenor sequitur estque eiusmodi:

„Joannes tertius Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Livoniae, Podoliae, Podlachiae, Wollyniae, Kiioviae, Smolensciae, Severiae Czerniechoviaeque.

Significamus praesentibus literis notris quorum interest universis et singulis. Quod cum nobis de more et consuetudine veteri dignitarii, officiales universaque nobilitas palatinatus Calissiensis quatuor candidatos pro notariatu terrestri Calissiensi per electionem proposuerint et quemlibet de iisdem praefato officio dignum singulariter commendaverint, nos habentes respectum meritorum generosi Andreae Modlibowski notarii castrensis Calissiensis quibus competentem per tot occasiones easque varias promeruerit honorem, insuper volentes ipsum ad ulteriora tam de domo nostra regia quam etiam de republica allicere obsequia faciendum esse duximus ut illi vacantem ad praesens notariatum terrestrem Calissiensem idque post ascensum generosi Adami Molski ultimi et immediati notarii ad dapiferatum Calissiensem dispositioni nostrae obnoxium tanquam de quatuor candidatis uni daremus et conferremus uti quidem cum omnibus juribus, praerogativis et immunitatibus tenendum, habendum et possidendum damus et conferimus praesentibus literis nostris ad extrema vitae ipsius tempora vel maioris alicuius dignitatis assecutionem.

Quod omnibus quorum interest, praesertim vero dignitariis, [k. 2] officialibus totique nobilitati palatinatus Calissiensis notum esse volentes mandamus ut praedictum generosum Andream Modlibowski ab hinc pro vero et legitimo notario terrestri Calissiensi habeant et agnoscant eique de loco juribus, praerogativis et immunitatibus tum quibusvis obventionibus hoc officium de lege et antiqua consuetudine concernentibus et ipsi respondeant et ab illis responderi curent, pro gratia nostra regia suorumque officiorum debito. In quorum fidem praesentes manu nostra subscriptas sigillo Regni communiri mandavimus.

Datum in castris ad Jazłowiec die vigesima secunda mensis Septembris anno Domini millesimo sexcentesimo octuagesimo septimo, Regni vero nostri tredecimo anno.

Notariatus terrestris Calissiensis generoso Andreae Modlibowski post ascensum generosi Molski ad dapiferatum Calissiensem.

(-) Albertus Stanislaus Chroscinski, Sacrae Regiae Maiestatis secretarius, manu propria.
(-) Joannes rex.

Locus sigilli maioris cancellariae Regni.”

Quibus quidem literis judicio praesenti taliter oblatis eisdemque palam omnibus lectis et deductis praestitit juramentum corporale in facie judicii eiusdem, observata debita jurisiurandi religione flexis genibus ad immaginem crucifixi Domini nostri Jesu Christi rotha in statuto Regni descripta tenoris talis:

„Ego Andreas juro, quia juste secundum Deum, ius scriptum, aequitatum [!] et partium controversias iudicabo, consulam judici fideliterque partium recognitiones, controversias, affectationes seu postulationes juridicas vel judicis decreta in librum actorum terrestrium inscribam et inscribi curabo, divitis et pauperis, amici et inimici, civis et peregrini discrimine sublato et neque favorem, neque odium, neque praemium, neque poenam mihi proposita [!] curabo, sed in judicando, consulendo et scribendo solum Deum et justitiam sanctam et aequitatem partium, recognitiones, controversias ac judicii sententias in hisque omnibus conscientiae meae judicium sequar et audiam, aliaque negotia mihi incumbentia fideliter et pro posse meo peragam.

Sic me Deus adiuvet et sancta crux Christi.”

Quod quidem juramentum modo suprascripto praestitum tum et literas supra oblatas judicium praesens terrestre Calissiense actis praesentibus judicii sui connotari fecit, originale vero earundem literarum praedicto offerenti generoso notario ad manus eiusdem extradidit.


Or.: Kalisz Z. 149, dekrety/indukta, 1687-1690, k. 1-2.

Nominacja G. Andrzeja Modlibowskiego na pisarza zs. kaliskiego po objęciu przez G. Adama Molskiego stolnikostwa kaliskiego oraz jego przysięga.

piątek, 22 stycznia 2016

1605 Biskupski vulneratus

Biskupski vulneratus

Nobilis Andreas Biskupski olim nobilis Lucae Biskupski de districtu Coninensi filius monstravit officio praesenti castrensi Calissiensi vulnera, videlicet nasum totum abscisum cum parte labri superioris ac mistace, deinde supra nasum inter supercilia decisionem magnam cutis cum carne, item per articulum medium digiti auricularis manus sinistrae caesum cruentum magnum a quo eius digiti mutilatio evidens apparet, item in digitis medio et fidio manus eiusdem duo caesa cruenta, item in manu dextra infra pugnum cicatricem recentem vulneris caesi cruenti recenter sanati.

Quae eidem officio protestatus est in et contra nobilem Joannem Kielczewski generosi Georgii Kiełczewski filium uti principalem ac famulos et complices illius illi melius notos, asserens sibi per eos hic Calissiae vi ac violenter ac tali modo et ratione prout id citationibus et processibus iudiciariis eo nomine instituendis declarabitur illata et inflicta esse.

Ac insuper idem Andreas quaesivit ab officio utrum ei cingulus argenteus deauratus [k. 375] valoris triginta florenorum nobilis Margarethae Miniszewska uxoris suae quem ipsa circa eandem sui convulnerationem ipsum Andream maritum suum defendens amisit, cuius amissionis praefatus Joannes Kiełczewski dum eandem uxorem suam ex ipso Andrea prostrato humi detrahebat occasionem dedit <eundemque cingulum ipsemet Joannes in ea disrupit> redditus sit, quem non esse sibi redditum ab eodem officio responsum accepit eandemque suam praemissorum protestationem actis praesentibus inseri procuravit.


Or.: Kalisz Gr. 245, relacje/indukta, 1604-1606, k. 375-375v.

N. Andrzej Biskupski s. olim N. Łukasza Biskupskiego z powiatu konińskiego okazuje rany: nos cały ucięty z częścią wargi górnej i wąsa, cięcie między brwiami, cięcie palca małego (dosłownie: usznego, którym najłatwiej czyści się uszy) lewej ręki wymagające amputacji, cięcia po palcach środkowym i serdecznym lewej ręki oraz na ręce prawej siniak po świeżo zagojonej ranie ciętej. Jako sprawcę wskazuje N. Jana Kiełczewskiego s. G. Jerzego Kiełczewskiego oraz parobków i wspólników jego. Powód napaści wskaże w procesie sądowym.

Nadto Biskupski złożył przed urzędem zapytanie o to, czy zwrócono mu pas srebrny pozłacany wart 30 zł należący do jego żony N. Małgorzaty Miniszewskiej, który zgubiła broniąc męża przed atakującymi. Mógł go wziąć Kiełczewski, skoro rozerwał go na niej, gdy odpychał ją od leżącego na ziemi męża. Urząd zaprzeczył.

czwartek, 7 stycznia 2016

1558 Lyubonski cum coniuge decretum

Lyubonski cum coniuge decretum

Judicium terrestre Calissiense ex parcium infrascriptarum controversiis coram judicio factis in causa nobilibus Andree Lyubonsky et Helizabet Rayska consorti eius legittime bonorum sorcium suarum ville Raysko posessoribus cittatis ad instantiam reverendissimi domini Nicolai Dzierzgowsky Dei gratia archiepiscopi Gneznensi necnon eius tocius venerabilis capituli prefate ecclesiae metropolitanae Gneznensis actorum

occasione congregationis per eosdem Andream Lyubonsky et Helizabet Rayska coniuges posessorum bonorum Raysko ceterumque multorum complicium et coadiutorum quadringentorum citra vel ultra bene armatorum et ad vim inferendam recte instructorum, certo tempore cum prefatis posessoribus et aliis complicibus violente superventionis super campum bonorum Raysko, sortisque fundi prefati reverendissimi domini archiepiscopi Gneznensis eiusque venerabilis capituli in prefato campo existentis siliginis hiemalis nondum maturate et ad melendum apte per prefatum reverendissimum dominum archiepiscopum Gneznensem et suum capitulum in eadem sorte et fundo suo proprio seminate violente defalcastrationis, deffalcatrateque [!] sortis seu partis prefate siliginis ad bona <sua> Raysko conductionis, estimationis duorum millium florenorum peccuniarum Polonicalium et totidem damni ita prout cittatio cum sua copia lacius de hoc disponunt

coram judicio presenti ex cittatione literali mota judicialiter decrevit.

Quia in proxime futuris terminis terrestribus Calissiensibus Calissiae celebrandis ipsi Andreas Lubonsky et Helizabet conguges [!] suis personis propriis flexis genibus juramento corporali evadent tali rotha:

„Sic nos Deus adiuvet et sancta crux quia nos non congregavimus sibi posessores bonorum Raysko ceterosque complices et coadiutores quadringentos citra vel ultra bene armatos et ad vim inferendam instructos, certo tempore cum prefatis posessoribus et aliis complicibus violenter non supervenimus super campum bonorum Raysko, in sorteque fundi prefati reverendissimi domini archiepiscopi Gneznensis et eius capituli in prefato campo existentem siliginem hiemalem nondum maturatam et ad melendum aptam per ipsum reverendissimum dominum archiepiscopum et eius capitulum in eadem sorte et fundo suo proprio seminate violenter non defalcastravimus, [k. 231] deffalcastratamque sortem seu partem prefate siliginis ad bona Raysko in instanti non conduximus.”

Et dum juraverint judicium decernet id quod de jure veniet. Et habent ac habebunt ipse ambe partes terminum juramenti peremptorium agendi [?] iuxta cittationem, rotam juramenti et acta, nullius partis jure leso.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 230v-231.

Mikołaj Dzierzgowski arcybiskup gnieźnieński i kapituła katedralna gnieźnieńska, powodowie, p-ko NN. Andrzejowi Lubońskiemu i Elżbiecie Rajskiej małżonkom, posesorom działów swych we wsi Rajsko, pozwanym. Lubońscy mieli w towarzystwie zwołanych przez nich innych posesorów Rajska i około 400 uzbrojonych ludzi gwałtem najść role na gruncie arcybiskupa i kapituły, tamże skosić (defalcastrare) zasiane przez kapitułę „żyto ozime jeszcze niedojrzałe, do zmielenia zdatne” wartości 2.000 złp. i zwieźć je do dóbr Rajsko. Sąd nakazuje Lubońskim złożyć przysięgę, w której temu wszystkiemu zaprzeczą.

1558 Evasio Szmielowski

Evasio Szmielowski

Nobilis Andrianus Szmielowski in Szmielowo et Stobno heres actorem nobiles Martinum Rossosski et Othiliam Szmelowska sororem suam germanam coniuges in termino diei hodiernae peremptorio post pęnam contumacię iuxta cittationem suam qua ipsum cittaverat in hec verba:

„Sigismundus Augustus Dei gratia rex Polonię etc. tibi nobili Adriano Szmilowski in Szmielowo et Stobno heredi seu quovis modo possessori iuribus aliarum personarum ibidem non nocendo de eisdem ac aliis omnibus bonis tuis per te in districtu Calissiensi habitis mandamus quattinus in terminis particularibus proxime Calissię celebrandis coram nostro terrestri iudicio personaliter compareas ad instantiam Martini Rossosski et Othilię Szmielowska sororis tuę germanę coniugum.

Qui te cittat secunda cittatione prout te condemnavit in termino primo in terminis terrestribus particularibus Callissiensibus iam preteritis in pęna contumacię iuxta suam primam cittationem qua ipsum cittaverat seu ipsa Otilia soror tua una cum prefato suo marito seu tutore cittat.

Quia tu non vis dare et persolvere eidem Otilię sorori tuę seu potius prefatis coniugibus residuitatis summę quingentorum florenorum peccuniarum Polonicalium per grossos triginta computatorum videlicet centum et octuaginta florenos peccuniarum dotis prefatę Otilię de bonis paternis ipsarum in bonis superexpressis iure naturali concernentis. Qua summa aliam tuam et ipsius Othilię sororem germanam ipsa Othilia juniorem nobilem Annam consortem nobilis Andreae Borupki de eisdem bonis exdotasti. Et quam residuitatem summę prefatę quingentorum florenorum videlicet centum octuaginta florenos sibi teneris et circa te hucusque retines, pro quibus dum sepius admonitus seu requisitus fuisti eosdem prefatis coniugibus [k. 220] sive prefato Martino dare solvere dixisti et promisisti verbo tuo nobili, non tamen easdem sibi solvisti in damnum prefatorum coniugum, quod sibi contra te extimant ad alios centum octuaginta florenos et ad totidem damni vel prout judicium decernet.

Pro quibus te cittant secunda cittatione et juridice convincere volunt, ut eisdem ipsis extraderes et ut alię sorori ita et eisdem coniugibus numerares. In deffectu vero ad videndum sibi de iure dari et decerni in certum [?] divisorem seu burgrabium qui sibi sortem bonorum prefatorum ipsam in summa pręfata concernentem a tuis sortibus exdivideres sententia judicii mediante premissis aliisque omnibus tibi in termino futuro lacius proponendis et declarandis judicialiter sis responsurus.

Datum Callissię feria quinta proxima ante festum Natalis Christi [23 XII] anno Domini millesimo quingentesimo quinquagesimo septimo.”

judicialiter evasit seu in evasione cittationis et causae in contumaciam ipsius actoris cuius maior est vigore statuti quam cittati condemnavit.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 219v-220.
Uw.: w transkrypcji tego zapisu (wbrew zasadzie przyjętej na blogu a zgodnie z instrukcją wydawniczą A. Wolffa) nie zamieniałem dyftongu „ę” na „ae”.

NN. Marcin Rososki (Rossosski) i Otylia Śmiełowska małżonkowie, powodowie, p-ko N. Andrzejowi Śmiełowskiemu dziedzicowi na Śmiełowie i Stobnie, bratu jej rodzonemu, pozwanemu. Śmiełowski odmawia Otylii wypłacenia 180 złp. reszty z 500 złp. posagu z dóbr ojczystych, jaką to sumą wyposażył młodszą rodzoną siostrę Otylii, Annę ż. N. Andrzeja Boruckiego (Borupki). Te 180 złp. trzyma u siebie i mimo obietnic wypłacić Rososkim nie chce.

Wobec niestawiennictwa powoda sąd ogłosił odrzucenie roszczeń wobec pozwanego (evasio).

środa, 6 stycznia 2016

1558 Inter Vilksziczkie solucio

Inter Vilksziczkie solucio

Veniens personaliter ad judicium presens terrestre Calissiense ministerialis terrestris Calissiensis ius reddens a cruce coram eodem iudicio recognovit. Quia nobilis Anna Vilkssiczska nobilis Alberti Labeczski consors legittima actrix hodierna die circa crucem et locum iuramentorum solitum erga nobilem Catherinam Vilkssiczska nobilis Benedicti Bayak Vilkssiczski consortem legittimam cittatam sola propria persona iuravit et duobus testibus masculis sibi in genere similibus docuit, quia nobilis Catherina Vilksziczska facto super nobili Anna Vilkssiczska littis inicio sibi Annae duo vulnera in facie unum et in nasum aliud inflixit, juxta decretum judiciale iuramenti et documenti quod de premissis latius testatur, ut ministerialis prefatus ius reddens a cruce coram iudicio recognovit.

Judicium presens terrestre Calissiense audita ipsius ministerialis a cruce recognicione ob satisfactionem decreto iuramenti et documenti per ipsam Annam Vilkssiczska prestitam et factam iudicialiter decrevit. Quia nobilis Catherina Vilkssiczska durantibus modernis iudiciis pro predictis duobus vulneribus sex marcas peccunie pro quomodolibet per marcas tres eidem Annae Vilkssiczka unacum poena trium marcarum peccuniarum, parti videlicet et iudicio totidem, iam exnunc succubita sibi poena trium marcarum peccunie solvere debet.

Casu vero si ipsa Catherina presenti decreto non satisfecerit extunc per judicium presens ministerialis Calissiensis cum duobus nobilibus quos habere poterit eidem Annae Vilkssiczska iam exnunc additur et decernitur ad intromittendam eam in omnia ipsius cittatae bona hereditaria et obligatoria per eam quomodolibet et ubilibet tenta et possessa in summis prefatis et poenis iam exnunc per judicium decretis. Quam intromissionem ipsa cittata C atherina Vilkssiczska sibi poena quatuordecim marcarum admittere debet. [k. 119] In deffectu vero datae et admissae intromissionis extunc presens causa cum toto eius effectu ad officium domini capitanei tanquam ad brachium regale pro finali execucione facienda et finienda remittitur.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 118v-119.

N. Anna Wilkszycka ż. N. Wojciecha Łabęckiego, powódka, p-ko N. Katarzynie Wilkszyckiej ż. N. Benedykta Bajak Wilkszyckiego, pozwanej, o zadanie jej ran (jednej w twarz, drugiej w nos) podczas sprzeczki. Anna Wilkszycka na żądanie sądu poparła ten fakt przysięgą. Sąd nakazuje więc Katarzynie wypłacić Annie po 3 grz. od rany, nadto karę 3 grz. stronie i tyleż sądowi. W razie odmowy sąd przydzieli Annie woźnego celem intromisji w dobra Katarzyny. Jeśli Katarzyna nie dopuści do intromisji, sprawa trafi ad brachium regale, przed sąd starościński.

1558 Czieleczsczi cu Bartho Slawinski

Czieleczsczi cum Bartholomeo Slawinski

In causa iudiciaria inter nobiles Adamum et Nicolaum Czieleczskie fratres germanos indivisos sortis villae Lewkowo heredes actores ex una et Bartholomeum Slawinski pro eius interesse cittatum ad tollendam et levandam summam peccuniariam ipsi in sorte bonorum villae Lewkowo servientem et ad reponenda per ipsum iura et privilegia vigore quorum bona preffata possidet prout cittatio cum copia latius de premissis canit, coram judicio presenti ex cittatione literali vertente et mota.

Judicium presens terrestre Calissiense ex controversia parcium coram judicio verbo facta iudicialiter decrevit. Quia nobilis Bartholomeus Slawinski cittatus super primos et proximos terminos particulares Calissienses proxime Calissiae celebrandos solus propria persona circa crucem loco et tempore solitis iurare et sex testibus nobilibus in honore bene conservatis docere tali rotha debet:

„Sic me Deus adiuvet et sancta crux. Quia bona sortis villae Lewkowo, pro quorum recepcione ad presens ex parte Adami et Nicolai Czieleczskich cittatus sum, ego teneo et antecessores mei tenebant non tanquam recepticia sed tanquam perpetua per omnes prescripciones terrestres.”

Similiter et testes iurabunt et id ita esse suis corporalibus iuramentis firmabunt. Et dum iuraverit et testibus docuerit extunc judicium ulterius id quod de iure veniet decernet. Et habent ac habebunt partes preffatae in futuris terminis particularibus Calissiensibus Calissiae proxime celebrandis terminum ad prestandum per ipsum Bartholomeum Slawinski iuramentum et testibus documentum et per actores illud attentandum ac ad omnia quae iuris erunt agendum.

Super quo cittatus adiudicatum iudicio solvit.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 120.

NN. Adam i Mikołaj Cieleccy bracia rodzeni niedzielni, dziedzice działu wsi Lewkowo, powodowie, p-ko N. Bartłomiejowi Sławińskiemu, pozwanemu, w/s odbioru sumy jemu z działu dóbr wsi Lewkowo należnej oraz o przedłożenie praw, mocą których dobra te trzyma.

Sąd nakazuje Sławińskiemu i przybranym przez niego sześciu świadkom szlachcicom przysiąc, iż dobra te on, jako i jego poprzednicy, trzymali nie jako podlegające zwrotowi (bona recepticia), lecz jako wieczyste.

wtorek, 5 stycznia 2016

1558 Cozminski contumax

Cozminski contumax

Laboriosus Clemens Gogol Benedictusque Bieniek cmethones et subditi magniffici Martini a Sborow palatini Calisiensis actores generosum Joannem Cosmynski citatum occasione depabulationis duorum stadiorum tritici, quinque stadiorum avene, sex stadiorum ciceris, quatuor stadiorum hordei in fundo oppidi Iwanowicze prout citacio latius disponit taxatque ad quinquaginta marcas pecunie totidemque damni, judicialiter in poena contumatie condemnavit, quia clamatus per ministerialem terrestrem Calischiensem de forma iuris quatuor vicibus nec per se nec per suum procuratorem iuri paruit, sed contumax extitit quemadmodum idem ministerialis ius restituens coram eodem iudicio recognovit.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 384.

Klemens Gogoł i Benedykt Bieniek, kmiecie i poddani Marcina ze Zborowa (Zborowskiego) wojewody kaliskiego, powodowie, p-ko G. Janowi Koźmińskiemu pozwanemu, o spasienie bydła 2 stajaniami pszenicy, 5 stajaniami owsa, 6 stajaniami grochu i 4 stajaniami jęczmienia na gruncie miasta Iwanowice. Roszczenia powodów szacowane na 50 grzywien. Pozwany nie stawił się na rozprawie.

1558 Lucrum Comorski

Lucrum Comorski

In termino hodierno ex cittatione literali infrascripta advenienti nobilis Stanislaus Comorsky Szwyąchowycz actor nobilem Paulum Crethkowski dictum Pelka heredem sortium ipsius in Crethkowo cittatum in hec verba:

„Sigismundus Augustus Dei gratia rex Poloniae etc. tibi nobili Paulo Crethkowsky dicto Pelko de sortibus tuis hereditariis ville et hereditatis Crethkowo ceterisque aliis omnibus bonis tuis in pallatinatu et districtu Calissiensi quocumque iuris titulo tentis, habitis et possesis vigore nostro regio mandamus, quattenus in terminis particularibus Calisiensibus coram nostro iuditio proxime in Calysz celebrandis personaliter legittime peremptorieque compareas ad instantiam nobilis Stanislai Comorsky Szwięchowicz qui te cittat cittatione secunda, quia prime cittationi parere noluisti, pro eo.

Quia tu nulla causa legittima habita venisti vi ac violenter et potenter cum coadiutoribus tuis et accepisti nobili Stanislao Comorski de acervo sive allodio suo triginta capetias siliginis in manipulis, sex capetias tritici in manipulis, octo capetias ordei optimi grani etiam in manipulis, currum feni elegantis, que frumenta habuit in villa Crethkowo apud cmetonem Lucam subditum nobilis Nicolai Podlesky, nunc vero nobilis Stanislai Jedliczky Turek, que frumenta eius proprii laboris predicti Stanislai Comorski, quod fecisti contra jus et [k. 477] statutum Regni. Que frumenta arestata per nobiles in domo tua sortis ville tue Crethkowo, et postulaverunt ipsi nobiles ad ius sive ad decretum dominorum iuditialium. Tu vero et uxor tua non dedisti, in damnum et jacturam ipsius Stanislai non mediocre, quod sibi penssat et extimat contra te ad centum marcas pecuniarum Polonicalium consuetarum unde habet et totidem damni vel prout iuditium decreverit.

Quam acteptionem frumentorum violenter et potenter ministeriali terrestri Pisdrensi et nobilibus, hora et tempore debitis, contra te protestatus est et hanc violentiam obduxit.

Ideo te cittat secunda cittatione quia prime cittationis parere noluisti pro premissis omnibus superius latius descriptis, prout de eis omnibus tibi in termino advenienti latius declarabitur et deducetur ad hec et ad premissa alia eidem sis juditialiter responsurus.

Datum in Calysz feria secunda post festum sancti Jacobi Apostoli [26 VII] anno Domini millesimo quingentesimo quinquagesimo septimo.”

Juxta eandem cittationem secundam pro toto in suo lucro condemnavit quia existens ipse nobilis Paulus Crethkowsky cittatus ad iuditium presens per ministerialem terrestrem Calissiensem quatuor vicibus iuxta iuris formam clamatus nec per se nec per suum procuratorem juri et termino hodierno paruit, prout hoc idem ministerialis ius reddens coram iuditio recognovit.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 476v-477.

Sprawa między N. Stanisławem Komorskim Święchowiczem (Świąchowicz) powodem a N. Pawłem Kretkowskim zw. Pełka, dziedzicem działu na Kretkowie, pozwanym.

Kretkowski z pomocnikami zabrał gwałtem zboże Komorskiego, które ów miał w Kretkowie u kmiecia Łukasza, natenczas poddanego N. Mikołaja Podleskiego a teraz N. Stanisława Jedlickiego Turek. Skradzione „ze stogu czyli stodoły” zboże to: 30 kóp (capetia) żyta w snopach, 6 kóp pszenicy w snopach, 8 kóp jęczmienia o najlepszym ziarnie w snopach, do tego wóz wybornego siana. Zboże odkryto w domu pozwanego w Kretkowie, jednak ów ani jego żona nie chcieli go wydać, w czym Święchowicz stratny jest na 100 grzywien i złożył w tej sprawie protestację.

Przytoczono treść drugiego pozwu. Ponieważ pozwany zignorował oba pozwy, sąd uznaje w całości roszczenie powoda (tzw. lucrum).

1558 Janusii Tursky juramentum

Janusii Tursky juramentum

Ex controversia partium infrascriptarum coram iuditio presenti ex cittatione literali facta, qua cittatione nobiles Mathias et Laurentius Thomyczsczy nobilem Janusium Tursky cittaverunt occasione receptionis emolumentorum de molendino per integrum cum medio annum pro sorte prefatorum Thomyczkych spectantium videlicet braseorum viginti octo modiorum alias wyrtely, siliginis viginti, tritici quinque damni estimatorum ad triginta marcas vel prout iuditium decreverit, prout latius de premissis cittatio ipsa disponit.

Dominus iudex terrestris cum dominis iuditio presidentibus visis videndis et auditis audiendis juditialiter decrevit quia ipse cittatus contra actorem in proximis iuditiis terrestribus futuris corporali iuramento flexis genibus et deposito pileo die, hora et loco solitis evadere debet in hanc rotham:

„Quia ego emolumenta pro sorte Mathie et Laurentii Thomyczskich spectantia de molendino in fluvio Przosna sitto per integrum annum cum medio violenter non recepi, nisi pro sorte mea spectantia. Sic me Deus adiuvet et sancta Christi passio.”

Et dum sic evaserit, iuditium ulterius procedet id quod iuris erit. Et habebunt habereque debent predicte partes terminum peremptorium hinc pro futuris terminis terrestribus Calisiensibus proxime celebrandis ad premissa agenda et ad ea que iuris erunt facienda, iuxta cittationem actoris, controversias partium, decretum iuditii, rotham iuramenti et acta presentia.


Or.: Kalisz Z. 30, inskrypcje-relacje-dekrety/indukta, 1558, k. 476.

Sprawa między NN. Maciejem i Wawrzyńcem Tomickimi powodami a N. Januszem Turskim pozwanym o pobór należnych działowi Tomickich dochodów z młyna na rz. Prośnie przez półtora roku. Chodzi o 28 wierteli (modius) słodu, 20 żyta, 5 pszenicy wycenionych łącznie na 30 grzywien.

Sąd orzekł, że pozwany na najbliższej sesji sądu ziemskiego ma (na klęczkach i zdjąwszy czapkę) przysiąc, iż z młyna brał tylko to, co należało do jego działu.

poniedziałek, 4 stycznia 2016

1581 Refformatio Drossewsky in bonis villae Wolia

Refformatio Drossewsky in bonis villae Wolia

Comparens personaliter coram iudicio terminorum terrestrium particularium Calissiensium nobilis Melchior Droszewsky, non compulsus non coactus neque aliquo errore devio seductus, sanus mente et corpore existens sponte, libere manifesteque recognovit.

Quia ipse in et super tota et integra medietate omnium bonorum suorum hereditariorum in villa et hereditate Wolia districtus Calissiensis sitta, tum et in medietate sortis suae molendini in eadem hereditate villae Wolia existentis ac aliorum omnium [k. 578v] bonorum suorum hereditariorum nunc habitorum et in posterum habendorum, acquisitorum et acquirendorum, emptorum et emendorum, devolutorum seu devolvendorum vel successione quavis sibi redendorum, in totis tamen curia, domo, area, allodio, horreo, peccoribus, peccudibus, equirea totaque suppellectili domestica, tamen in medietate agrorum praedialium cultorum et desertorum, qui pro praedio seminantur et arantur, medietateque summarum peccuniariarum habitarum et habendarum, auri, argenti formati et non formati,

mille ducentos florenos, per triginta grossos computatos, peccuniarum Polonicalium ratione dotis et totidem dotalicii, nobili Helizabeth Thurska nobilis Janussii Tursky <filiae> et suae consorti legittimae eiusque successoribus amore coniugali in eam ductus dedit, donavit et iuxta terrae consuetudinem dotalicialiter resignavit, per ipsam Helizabeth consortem suam et ipsius successores legittimos bona eadem suprascripta omnia taliter ut praemissum est sibi refformata,

cum omni eorundem bonorum iure, dominio, proprietate, {pertinentiis} attinentiis, pertinentiis, fructibus, proventibus, redditibus, obventionibus, emolumentis ac utilitatibus generaliter universis inde quomodolibet provenientibus, nullis poenitus exclusis, non minoratis, sed omnibus in genere et singulis in specie comprehensis, tenendi, habendi, utifruendi, possidendi, modo et iure reformationis dotalicialis ac iuxta legem, laudum, modum et observantiam aliarum refformationum dotalicialium nunc et antiquitus in Regno Poloniae et terris eiusdem tentarum et observatarum.

Insuper memoratus Droszewsky fideiussit ac se suosque successores in omnibus bonis suis hereditariis et obligatoriis, mobilibus et immobilibus, habitis et habendis eidem Helizabet Thurska coniugi suae et eius posteris inscribit et obligat ac pro successoribus nobilis olim Agnetis Mieskowska prioris consortis suae cavet et fideiubet, quod videlicet ipsi eandem Helizabet in refformatione praedicta bonorum supranominatorum eorumque possessione et eiusdem Helizabet successores non impedient, immo eam in possessione praedictorum bonorum pacifica conservabunt, refformationique dotaliciali nunc sibi factae non contradicent.

Quod si contradixerint, extunc tenebitur ipse Melchior Droszewski cum suis successoribus eandem Helizabeth et eius posteros ab eiusmodi impedimento iuridico praedictorum successorum nobilis olim Agnetis Mieskowska tum et ab omni alio homine status, sexus et conditionis cuiuscunque ipsam Helizabet et eius posteros in eisdem bonis iure impediente et impedire [k. 579] volente, nec non ab omnibus et singulis inscriptionibus prioribus et posterioribus, resignationibus, refformationibus, dotibus, dotalitiis, advitalitatibus, obligationibus, censibus spiritualibus et secularibus, et generaliter ab omnibus impedimentis iuridicis et extraiuridicis omnium personarum, toties quoties opus fuerit, evincere, eliberare, intercedere et indemnem indemnesque reddere.

Quae praemissa omnia debebit et tenebitur cum successoribus suis ac se, recedendo a terris, palatinatibus et districtibus suis propriis quibusvis competentibus, iurisdictioni huic praesenti terrestri Calissiensi se bonis cum omnibus suis incorporando, inscribit et obligat facere, complere ac exequi, sub vadio mille ducentorum florenorum, per triginta grossos computatorum, peccuniarum Polonicalium, in casu vero non completionis praemissorum omnium et singulorum tam in toto quam in parte ad solvendum, toties quoties opus fuerit, succubendo. Citatusque citatione literali ratione praemissorum praenominatus Melchior Drossewsky aut eius successores per praenominatam Helizabet vel eius posteros in iudicium capitaneale castrense Poznaniense vel ad officium eiusdem castri, quod in duabus septimanis tractari solitum est, quibus se cum omnibus successoribus suis praesentibus incorporat, tum in primo citationis termino tanquam peremptorio debebit successoresque eius tenebuntur toties quoties opus fuerit stare, parere, respondere et tam pro re principali quam vadio praefato a iudicio vel officio praedictis non discedendo satisfacere ac decretum pati, a iure terrestri districtu [?] suis recedendo,

motionibus, apellationibus, dillationibus, exceptionibus, termino pro maiori, verae vel simplici infirmitatibus, bello, conventioni Regni generali sive particulari, literis regalibus, statutis laudatis et in futurum quomodolibet laudandis, aere pestifero, absentia a Regno, legationibus, aquarum inundationibus, viarum quibuscunque impedimentis, poenae trium et novem marcarum dandoque [?] intromissioni [?] et generaliter omnibus et singulis iuris et facti remediis, coloribus et diverticulis de iure et consuetudine fieri solitis, quibus nitti et se deffendere contra praemissa posset aut vellet, renunctiando,

nullosque deffectus vel vitia praesenti inscriptioni ac citationi ex eadem aemanatae obiiciendo, neque ad quietationem alibi praeterquam ad acta castrensia Calissiensia sibi recipiendo, et poenitus nihil iuris remediorum et diverticulorum sibi in auxilium contra praemissa assumendo sub ammissione suae totius causae.

Quibus omnibus praemissis [k. 579v] se benevole praenominatus Melchior Drossewsky submisit et ea omnia in se successores suos et bona sua omnia libere praesentibus assumpsit, nulla in praemissis obstante terrestri praescriptione. Super quo est memoriale iudicio solutum.


Or.: Kalisz Z. 21, rezygnacje/indukta, 1537; 1539; 1542; 1547; 1550; 1552-1555; 1557-1558; 1565; 1571; 1580; 1583-1584; 1586, k. 578-579v.

N. Melchior Droszewski na 1/2 swej wsi Wola w pow. kaliskim i na 1/2 młyna swego tamże oprawia 1.200 złp. żonie swej N. Elżbiecie Turskiej c. N. Janusza Turskiego tytułem posagu i tyleż wiana. Nadto w imieniu sukcesorów swojej pierwszej żony ol. N. Agnieszki Mieszkowskiej składa zobowiązanie, że nie będą wnosić pretensji do tejże oprawy.