poniedziałek, 20 kwietnia 2015

1638 Tribunatus Calissiensis post mortem generosi olim Seraphini Głębocki generoso Joanni Wawrowski notario castrensi Calissiensi confertur

Tribunatus Calissiensis post mortem generosi olim Seraphini Głębocki generoso Joanni Wawrowski notario castrensi Calissiensi confertur.

Vladislaus IV Dei gratia Rex Poloniae etc. Significamus etc. Meretur singularis generosi Joannis Wawrowski notarii castrensis Calissiensis in obeundis functionibus [k. 150] sua dexteritas probataque in promovendis publici boni rationibus prudentia ac fervens de nobis bene merendi studium ut amplioribus functionibus eum condecoremus uberioremque exercendarum virtutum campum eidem praebeamus, vacantem itaque et ad dispositionem nostram post decessum generosi olim Seraphini Głembocki devolutum tribunatum Calissiensem eidem praefato generoso Joanni Wawrowski ut agnoscat nos praestantissimis ipsius animi ingeniique dotibus favere dandum et conferendum duximus damusque et conferimus praesentibus litteris nostris per ipsum ad extrema vitae tempora vel maioris alicuius dignitatis assecutionem cum omnibus praerogativis, immunitatibus et obventionibus gerendum et obtinendum.

Quod omnibus quorum interest, praesertim vero dignitariis, officialibus ac universae nobilitati palatinatus Calissiensis notum esse volentes eisdem mandamus ut eundem generosum Joannem Wawrowski pro vero et legitimo tribuno palatinatus Calissiensis habeant et agnoscant ipisque de loco juribus, praerogativis et immunitatibus antiquitus ad idem munus pertinentibus respondeant et responderi ab aliis curent, pro gratia nostra officiorumque suorum debito. In cuius rei fidem etc.

Datum Varsaviae die xxviii mensis Junii [k. 150v] anno Domini millesimo sexcentesimo trigesimo octavo, Regnorum nostrorum Poloniae et Sueciae VI anno.

(-) Wladislaus rex.
(-) Alexander Trzebienski decanus Sandomiriensis.



Or.: Metryka Koronna, Primum regestrum privilegiorum et inscriptionum cancellariae maioris -- ad relationem -- Petri Gembicki -- supremi cancellarii Regni, 1638, AGAD sygn. MK 183, k. 149v-150v.

Nadanie wakującego po śmierci G. Serafina Głębockiego wojstwa kaliskiego G. Janowi Wawrowskiemu pisarzowi grodzkiemu kaliskiemu.

piątek, 17 kwietnia 2015

1529 Obligacio in Krczonowicze

Obligacio in Krczonowicze

Constitutus personaliter nobilis Joannes Krczonowski ac uxor sua nobilis Anna, ambo manu coniuncta et indivisa, spontanee, sani existentes recognoverunt. Quia suam sortem molendini alias totalem medietatem molendini sui in villa Krczonowicze, cum omni iure, dominio, cum omnibus emolumentis, nullis exceptis, nobili Laurencio Osmolski de Osmolyno in quindecim marcis peccuniarum bonarum monete et numeri Polonicalium, quadraginta octo grossos marcam in quamlibet computando, modo obligatorio a festo Nativitatis Cristi ad aliud inscripsit et obligavit, per ipsum Laurencium tenendi, possidendi ad omnimodam [?] exemcionem juxta cursum terrestrem, dando et admittendo sibi iam exnunc hic circa acta intromissionem realem et effectualem per ministerialem quemcumque Siradiensem ipsis presentibus de jure additum, solusque prefatus Joannes cum uxore sua, ambo manu coniuncta et indivisa pro [...]one ac emctione [?] nominato Laurencio, sub vadio quindecem marcarum de bonis suis fideiubet, subiciendo se ipsum tueri, defendere et pro omnibus damnis et impedimentis intercedere, tocies quocies opus fuerit, ab omnibus et quibusvis personis sexus, status et condicionis cuiusvis ipsum impedientibus et impedire volentibus, ad omnimodam [?] usque exemcionem, nullis modis ewadendo. Et citati prefati Joannes cum uxore, hic circa acta stare et respondere se subiciunt in termino primo tanquam peremtorio, terminum ipsum primum nullis dilacionibus de jure concessis differrendo. Et quo terminum primum differre vellet, illo [?] causam suam amittere debet. Ad quod juri memoriale solutum est.


Or.: Sieradz grodzkie, Libri inscriptionum, 1529-1530, indukta, AGAD sygn. 9, s. 371.

N. Jan Krczonowski z ż. Anną cały swój dział młyna czyli połowę młyna we wsi Krczonowice (parafia Błaszki) N. Wawrzyńcowi Osmólskiemu z Osmolina w 15 grzywnach zastawiają na rok od Narodzenia Pańskiego 1529 roku.

sobota, 4 kwietnia 2015

1668 Oblata transactionis inter olim Blasium Wrzalik et Sowczynskie

Oblata transactionis inter olim Blasium Wrzalik et Sowczynskie

Actum feria quarta post festum sancti Casimiri Confessoris proxima [7 III] 1668.

Ad officium actaque consularia Gostinensia famatorum Andreae Turkan proconsulis, Joannis Lokiewicz, Jacobi Cytacki, Martini Janyszka et Martini Gospodarek consulum personaliter veniens honestus Felix Wrzalik olim Blasii fabriferrarii frater ab utrinque coniunctus obtulit transactionem seu amicabilem concordiam inter olim fratrem suum et Sowczynskich de Crobia occasione domus et horti post olim Reginam consortem fratris sui factam et initam, petens eandem ad acta suscipi et ingrossari. Cuius tenor de verbo ad verbum erat talis.

„Przez śrzodek1 na tę zgodę uproszonych, jako Jego Mości X. Walentego Boleckiego altarysty gostyńskiego, Walentego Kobuszewskiego z jednej a Jego Mością X. Mateuszem Conrattem altarystą także gostyńskim, ućciwymi Janem Bernardinkiem i Sebastianem Buławą z drugi stronej przyjaciół2, stała się pewna i nieodmienna zgoda między stronami, jako Jego Mością X. Jakubem altarystą krobskim, ućciwymi Wawrzyńcem bracią rodzoną Sowczyńskimi per se stawającymi i imieniem ućciwych Marcina Sowczyńskiego brata ciotecznego tychże panów Sowczyńskich, pro cuius ratihabitione sub onere et vadio infrascripto cavent3, siostrzonkami niebosczyce paniej Reginej Kowalki mieszczki gostyński, bratunkami i sukcesorami przyrodzonymi a ućciwym Błażejem Kowalem pomienionej Reginej Kowalki małżonkiem, w ten niżej opisany sposób.

Iż wyży mianowani sukcesorowie za decyzją i komplanacją4 wyży pomienionych przyjaciół [s. 353] prawo swoje przyrodzone in personam5 tegoż pana Błażeja za wzięciem od niego summej sześcidziesiąt złotych, nic sobie ani potomkom swoim nie zachowując ani ekscypując6, transfundują7 dobra po niej pozostałe i wiecznymi czasy wzdają8 i przy odliczeniu summej wyży mianowany księgami gostyńskimi miejskimi9 wzdać obowięzują się.

Która summa na raty dwie płacona ma być, jedna na jarmarczek blisko przyszły10 po Wielkinocy, a druga na święto świętej Małgorzatej [13 VII], bez żadnej dylacyjej11 i prawnych postępków płacone mają być pod zakładem takowyż summej wyży opisanej z obu stron przepadający za niedotrzymaniem tego kontraktu i obowiązku jego w każdym punktcie [!] obserwowanym12.

Działo się w Gostyniu dnia dwudziestego trzeciego marca, w domu sławetnego pana Jakuba Cytackiego, przy obecności wyży mianowanych przyjaciół i innych wielu, roku tysiącznego sześćsetnego sześćdziesiątego siódmego.”

Oblata literarum

„Mnie wielce łaskawy Panie Dziadku!

Winszuję WM. wesołego Alleluja oraz też i zdrowia dobrego, a podług zgody naszej miasto siebie13 posyłam bracią moję rodzoną po złotych trzydzieści, które abyś im WM. raczył wydać. Ja zaś za drugą ratą położoną sam przybędę i kwit zupełny dam. Zatym WM-o Panu Bogu oddaję.

W Krobi, secunda Maii anno 1667.

WM. wszego dobra życzliwy
(-) X. Jakub Sowczyński vicarius, mansionarista et altarista sancti Rochi Confessoris ecclesiae parochialis Crobensis, mp.”


„Roku Pańskiego 1667, dnia wtórego maja zeznawamy tym pisaniem naszym, żeśmy odebrali od pana dziadka Kowala talerów piętnaście14. Na wtórą ratkę zostaje jeszcze złotych piętnaście, które przychodzą na blisko przyszły święty Mateusz w roku 1667 pod przepadkiem tych złotych piętnastu, którychby nie oddano.

(-) Wawrzyniec Pusczyc, mp.”


Or.: Gostyń, Acta proconsule... 1636-1677, czystopis, sygn. I 22, s. 352-353.

1 za pośrednictwem.
2 tj. jednaczy, arbitrów.
3 za których akceptację (co do postanowień tej ugody) ręczą, pod zakładem niżej opisanym.
4 zgodą (z łac. complanatio).
5 na osobę.
6 wyłączając (łac. excipere).
7 przelewają, odstępują (łac. transfundere; stąd słowo „transfer”).
8 przenoszą prawo własności (terminowi temu odpowiada łac. resignare).
9 księgami, tj. poprzez zapis w księdze (naśladownictwo łac. konstrukcji ablativus instrumenti?).
10 tj. najbliższy (kalka z łac. proxime ventura).
11 bez zwłoki (łac. dilatio).
12 tj. przestrzeganym (łac. observandus).
13 zamiast przez siebie, osobiście.
14 W talar liczono wówczas po 3 złp. 15 gr monety dobrej lub 5 złp. (r. 1660) / 7 złp. (1669-1673) monety bieżącej (por. H. Radzikowski: Atlas monet polskich i litewskich od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo Limba, Warszawa 2008).