niedziela, 21 września 2014

1780 Swięciechovia tota in favillam conversa

In futuram rei memoriam. Na wieczną rzeczy pamiątkę.
Anno Domini 1780, die 3 mensis Junii, qua fuit sabbatum post octavam Corporis Domini Nostri Jesu Christi, post meridiem circa mediam horam quinta fulmine ignes [!] in turrim ecclesiae parochialis delapso Swięciechovia civitas igne justitiae divinae in spatio unius semi-horae hinc inde disperso ita incendebatur, ut in spatio duarum horarum totum oppidum in favillam et cinerem conversum fuerit, relictis solummodo, in quatuor hujus oppidi finibus, aliquibus paucis domibus in signum, ubi quondam vetus Swięciechovia steterit. Roku Pańskiego 1780, dnia 3 czerwca, to jest w sobotę po oktawie Ciała Pana Naszego Jezusa Chrystusa, po południu koło wpół do piątej, od uderzenia pioruna w wieżę kościoła parafialnego miasto Święciechowa tak płonęło ogniem Bożej sprawiedliwości tu i ówdzie przez pół godziny rozproszonym, iż w przeciągu dwóch godzin całe miasto obróciło się w popiół. Jedynie na czterech krańcach miasta kilka domów przetrwało, niejako na znak, gdzie znajdowała się stara Święciechowa.
Juxta testes fide dignos in curia praecedentibus multis diebus vespertino tempore videbatur in mensa curiali candela accensa, quae hinc inde ferebatur, et tandem semper circa fornacem ibidem disparuit. In ipsa octava Corporis nocte pastores equorum supra ecclesiam seu turrim in campo videbant fasciculum grandem igneum, in cujus superioritate extendebatur baculus, extensus cum globo igneo. Lucente sole coelum intonabat aliquoties, campanae pulsabantur. Sed ecce et aliud signum terribile in turri curiali, ubi campana horologii <quinque ictibus> in una parte sua tristem quodammodo pulsum dederat, et statim ignis in fulmine decidit, et Swięciechovia incendio brevi sic dilatato deperiit. Wiarygodni świadkowie twierdzą, że na dłuższy czas przed pożarem, co wieczór we dworze, w jadalni dworskiej, dawała się widzieć zapalona świeca, wędrująca tu i ówdzie, a zawsze w końcu gasnąca w pobliżu pieca. W samą oktawę Bożego Ciała, nocą, pasący konie widzieli nad kościołem czy jego wieżą, w polu, wielki snop ognisty, z którego górą wychylał się długi kij z ognistą kulą. Przy słonecznej pogodzie kilka razy zagrzmiało, odezwały się dzwony. Ale oto i inny znak straszliwy: na wieży dworskiej, gdzie dzwony zegarowe pięciokroć w jednej części przykry niejako głos dały, i zaraz spadł ogień w piorunie, a pożar szybko rozniesiony spustoszył Święciechowę.
Qui haec aliquando es lecturus, Deum pro peccatis placare memento, ne iram suam ultra effundat, sed propitius et misericors reddatur! Ty, który to czytasz, błagaj Boga, by Ten, rozsierdzony naszymi grzechami, raczył powściągnąć swój gniew i okazał swoje miłosierdzie!
NB. Campana horologii quinquies pulsabatur in una parte. [s. 1] NB.1 Dzwony zegara biły pięć razy w jednej części.
Adde haec: quod etiam hoc flagrante igne homines ibidem tum ejusdem, tum alterius sexus undecim personarum sint combusti. Dodaj to, że w ogniu tym spłonęło też jedenaście osób płci jednej i drugiej.
Item anno subsequenti 1781 mense Januario inventa sunt scripta antiqua a superioribus ejusdem oppidi Vschovae in cancellaria, ex quibus legebatur, quod idem oppidum anno 1540 totaliter per ignem in favillam redactum fuerit. Cujus tamen memoria Swięciechoviae ad dictum tempus ignota fuit, hujus solum memor quod aliquibus temporibus tum forum, tum aliae nonnullae plateae igne deperierint. Ponadto w roku kolejnym, 1781, w styczniu przełożeni tegoż miasta znaleźli w kancelarii we Wschowie stare pisma, z których wyczytano, że w roku 1540 miasto to całe obróciło się w popiół. W onym czasie nie znano jednak żadnego wspomnienia o Święciechowie poza tym, że kiedyś rynek i niektóre ulice spłonęły w ogniu.

Or.: Parafia Mórkowo, AAP sygn. PM 182/01, s. 2, 1.

Notatka o pożarze Święciechowy umieszczona w księdze ochrzczonych parafii mórkowskiej ręką księdza Walentego Szydłowskiego, proboszcza tejże od r. 1779. Porównaj wpis.

1 Autor notatki uzupełnia ją o liczbę uderzeń dzwonów, dopisując "nota bene" (NB) u dołu strony, a ponadto uzupełniając słowa quinque ictibus w samej notatce.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz