1789 Sepultura ossium in ecclesia parochiali Radomicensi

Sepultura ossium in ecclesia parochiali Radomicensi.	Pochowanie kości w kościele radomickim.
Anno eodem 1789, die autem 23 mensis Martii post procuratam et obtentam ex illustrissimo ac reverendissimo officio Posnaniensi facultatem purgandi fornices ecclesiae parochialis Radomicensis et sepeliendi ossa ibidem processu solito decanali convocati fuere omnes sacerdotes totius decanatus ad instantiam perillustris magnifici domini Joannis de Strzęczno Tourno dapiferi Calissiensis, Ordinis Sancti Stanislai equitis, bonorum Radomicko ac aliorum haeredis, ejusdem ecclesiae collatoris benignissimi. Qui comparuerunt ferme omnes ac praeterea nonnulli ex adjacentibus decanatibus sacerdotes. Rogati fuere etiam religiosi admodum reverendi patres ordinis Cisterciensis de oppido Prement aliqui, itidem et patres quinque ex ordine S. Francisci Strictioris Observantiae, Reformati dicti, de oppido Osieczna in decanatu Smiglensi existentes.	Roku tegoż 1789, dnia zaś 23 marca, po uzyskaniu i odebraniu od najjaśniejszego i najprzewielebniejszego konsystorza poznańskiego zgody na oczyszczenie krypt kościoła parafialnego radomickiego i pochówek kości tamże, w postępowaniu zwyczajnym dekanalnym, zwołani zostali wszyscy kapłani całego dekanatu na prośbę prześwietnego wielmożnego pana Jana ze Strzęczna1 Turno stolnika kaliskiego, kawalera Orderu Św. Stanisława, dziedzica dóbr Radomicko i innych, najhojniejszego kolatora tego kościoła. Stawili się oni prawie wszyscy, a ponadto kilku kapłanów z sąsiednich dekanatów. Zaproszono też pobożnych przewielebnych: kilku ojców cystersów z miasteczka Przemęt oraz pięciu ojców z Zakonu św. Franciszka Ściślejszej Obserwancji, zwanych reformatami, z miasteczka Osieczna w dekanacie śmigielskim.
Qui ultimi Officium Defunctorum primi Nocturni cum Laudibus ac Missam de Requiem solemnem celebravere. Deinde idem Officium de more Catholico Romano continuatum fuit per nos sacerdotes saeculares, animarum pastores, quibus mixti fuere monachi Cistercienses cum patribus tribus Scholarum Piarum de oppido Rydzyna. Inter Missam Defunctorum per decanum loci solemniter celebratam habita fuit ad populum in praesentia domini concio polonica per patrem Reformatum concionatorem tunc ordinarium Polonicum Osiecznensem. Qua Missa solemni finita consuetus peragebatur conductus, circa cujus finem ante verba „Ego sum resurrectio et vita” dicta fuit ad Germanos hujus parochiae concio Germanica per religiosum admodum reverendum Agnellum Schirmer concionatorem ordinarium Germanorum in oppido Osieczna et extemporaneum maxime, ubique meritorium ac emeritissimum. Deinde, secundum praescriptum Ritualis devotio talis continuabatur in exportatione ossium circa tumbam expositorum, et reverenter per sacerdotes ac saeculares praesentes delatorum, atque cum aliis jam in sepulchro confecto depositis deinde sepultorum in coemeterio Radomicensi circa finem ecclesiae ad chorum ex parte Epistolae versus turrim.	Ci ostatni odprawili Oficjum za zmarłych pierwszego Nokturnu z Laudesami oraz Mszę Requiem. Następnie Oficjum to według zwyczaju rzymskokatolickiego kontynuowaliśmy my, kapłani świeccy, duszpasterze, z udziałem mnichów cystersów oraz trzech ojców pijarów z miasteczka Rydzyna2. Podczas Mszy za zmarłych, którą uroczyście odprawił dziekan miejsca, kazanie do ludu wygłosił po polsku w obecności dziedzica ojciec reformata, natenczas kaznodzieja zwyczajny polski w Osiecznej. Po Mszy nastąpił zwyczajowy kondukt3, przy końcu którego, przed słowami „Ja jestem zmartwychwstanie i życie”4 kazanie niemieckie do Niemców z tej parafii wygłosił pobożny przewielebny Agnellus Schirmer, kaznodzieja zwyczajny niemiecki w miasteczku Osieczna. Choć bez przygotowania, całe treściwe i godne najwyższej pochwały. Następnie, stosownie do przepisu Rytuału, w dalszej części nabożeństwa kości wystawione przy katafalku zostały z czcią przeniesione przez obecnych kapłanów i wiernych świeckich, i wraz z innymi już w przygotowanym grobie złożonymi pochowane na cmentarzu radomickim na skraju kościoła, przy chórze, po stronie Epistoły5, ku wieży.
Eleemosyna sumptu supra memorati domini collatoris sacerdotibus distribuebatur cum convivio largo et decenti in aula iisdem dato. Propter hanc largam misericordiam erga animas pias exercitam idem dominus praefatus centuplum in altera vita indubitanter recipiet a Deo Ter Optimo Maximo, qui mercedem promisit pro potu aquae frigidae. Ita optat infra scriptus ac sincerus sacerdos.	Na koszt wyżej wspomnianego pana kolatora rozdzielano kapłanom jałmużnę podczas wystawnego przyjęcia urządzonego dla nich we dworze. Za tę niezwykłą hojność wobec dusz pobożnych wspomniany ów pan w życiu przyszłym niewątpliwie stokroć więcej otrzyma6 od Boga Trzykroć Najlepszego Największego, który nagrodę przyobiecał za kubek świeżej wody7. Tego mu szczerze życzy niżej podpisany kapłan.
Sed quia improvide in purgatione fornicis ecclesiae absente sacerdote tumba exportata inde fuit, in qua totum corpus in junctura ossium forte et stabile, ornatum casula nondum totaliter attrita ac vestibus similibus cum calceis ferme novis in pedibus, fixum et durabile cum stupore intuentium tam sacerdotum quam saecularium adinveniebatur, hinc idem corpus olim admodum reverendi Adalberti Łaniecki parochi Radomicensis anno 1700 die 18 Aprilis in Domino pie defuncti (ut [s. 9] ex literis tumbae impressis cum imagine ejusdem sacerdotis appensa in pariete ecclesiae circa chorum ex parte Epistolae concordantiam habentibus bene cognitum fuit) in eadem fornice denuo in sacerdotum praesentia ac brevibus, tamen privatis, solitis peractis sacris caeremoniis, reconditum fuit, anno et die quibus supra.	Lecz jako że przy czyszczeniu krypty kościelnej pod nieobecność kapłana nieopatrznie wyniesiono stamtąd trumnę, do której zajrzawszy kapłani i świeccy ze zdumieniem ujrzeli dobrze zachowane zwłoki, w stawach mocne i stabilne, ubrane w ornat nie całkiem jeszcze zniszczony i szaty podobne, z butami prawie nowymi na nogach, przeto zwłoki te niegdy przewielebnego Wojciecha Łanieckiego proboszcza radomickiego, który pobożnie zasnął w Panu roku 1700 dnia 18 kwietnia (jak wyczytano z napisu umieszczonego na trumnie, co też potwierdza portret tego kapłana wiszący na ścianie kościoła, przy chórze, po stronie Epistoły), powtórnie złożono w tej krypcie, w obecności kapłanów, stosując krótkie, zwyczajne prywatne8 obrzędy, roku i dnia jak wyżej.
In quorum fidem manum appono propriam.	Na wiarę czego podpis swój składam.
(-) Valentinus Szydłowski decanus Smiglensis, parochus Morcoviensis, mp.	(-) Walenty Szydłowski dziekan śmigielski, proboszcz mórkowski, ręką własną.

Or.: Metrykalia parafii Radomicko, AAP sygn. PM 245/02, s. 8-9.

¹ Stręczno, Strączno – wieś niedaleko Wałcza, wraz z pobliskim Chwiramem starodawna własność rodu Turnów.

² W szkole pijarów w Rydzynie kształcił się syn Jana Turno, Adam (1775-1851) (źródło: jego testament z 14 VI 1846).

³ odprowadzenie zwłok, eksportacja, egzekwie (exsequiae).

⁴ a więc po dotarciu na miejsce pochówku.

⁵ W kościele wyróżniano stronę Epistoły (prawą, patrząc z nawy na ołtarz) i Ewangelii (lewą). Nazwa stąd, że po odczytaniu/odśpiewaniu przez celebransa Epistoły (czytania) po prawej stronie ołtarza, ministrant przenosi mszał na lewą stronę, gdzie kapłan czyta/śpiewa Ewangelię (patrz film https://www.youtube.com/watch?v=TXMxqljPIWE – 9:10).

⁶ Por. Mt 19, 29.

⁷ Mt 10, 42.

⁸ prywatne – niepubliczne, pozbawione solenności. Stąd też terminy: chrzest prywatny (bo „z wody”, w domu) czy msza prywatna (cicha, bez śpiewu).