1590 Commutatio bonorum regalium villae Domięnicze ex una et villarum Lubasce et Rozwarzino

Commutatio bonorum regalium villae Domięnicze ex una et villarum Lubasce et Rozwarzino h(ae)r(editar)ior(um) magnifici marschalci Regni ex altera partibus facta. [k. 730]

Sigismundus tertius Dei gratia etc. Significamus etc. Quod posteaquam in proxime praeterito conventu generali Warssoviensi authoritate eiusdem conventus de conventu ordinum Regni certos revisores, videlicet generosos Hieronimum Gostomski de Lezęnicze castellanum Naklensem capitaneumque Valcensem, Adamum Czarnkowski capitaneum Pysdrensem et Petrum Smilowski secretarium nostrum, inhaerendo constitutionibus Regni de commutationibus, quae inter bona nostra regalia et incolarum Regni haereditaria fieri solent sancita,

ad considerandam villam et haereditatem regalem Domięnicze et lacum ibidem existentem in palatinatu Posnaniensi sitam, tenutae et possessionis magnifici Andreae a Bnin Opalinski supremi marschalci Regni, Maiori Poloniae generalis, Liezayscensis Srzemensisque capitanei ex una, et villas Lubaszcze et Rozwarzyno eiusdem magnifici marschalci Regni haereditarias in districtu Naklensi sitas ex altera partibus, quas se [?] praedictus marschalcus Regni nobis et Reipublicae pro dicta villa nostra Domięnicze et lacum in ea consistente obtulit, in perpetuum commutare deputavissemus et designavissemus.

Atque iidem revisores pro sua in Rempublicam fide bona eadem utrinque considerassent, eorumque proventus computassent atque haec omnia scriptis comprehensa in praesenti conventu generali ad ordines Regni universos retulissent, ordinesque eam revisionem suscepissent, commutationemque praedictam admisissent et apud nos ut idipsum ratum haberemus intercessissent, faciendum nobis existimavimus ut nos quoque eandem commutationem susciperemus et confirmaremus, quando quidem ex revisione praedicta manifeste apparet praedictum marschalcum Regni meliora bona nobis concedere, quam sunt ea, quae a nobis accepit, eoque capitanei nostro Naklensi contigua et maxime oportuna.

Itaque commutationem praedictam, ita ut praemissum est factam et susceptam, nos quoque ratam habemus eamque cum senatoribus et consiliariis nostris, cum omnibus denique ordinibus Regni ac universa Republica authoritate conventus praesentis approbamus, ratificamus et confirmamus, decernendo eam vim et robur perpetuum habere debere, villamque et haereditatem praedictam Domięnicze ac lacum in ea existentem, prout in suis metis et limitibus ab antiquo est distincta et limitata in perpetuum, et haereditariam possessionem dicto magnifico [k. 730v] Andreae Opalinski marschalco Regni eiusque haeredibus et successoribus legitimis resignamus et concedimus; ea vero, quae eius haereditaria antea fuerunt, videlicet villas et haereditates Lubascze et Rozwarzyno cum omnibus attinentiis, prout quoque sunt ab antiquo distinctae et limitatae, bonis nostris regalibus capitaneatui videlicet Naklensi invisceramus et incorporamus.

Quoniam autem bona praedicta olim nostra Dominicze et lacus in ea existen(s) certa summa antiqua legitime in ea inscripta onerata erant, prout privilegia super easdem summas servientes testatur, ideo nos eam totam et integram summam, quae legitime in praedictis bonis villae Domięnicze et lacus ibidem existente erat inscripta, ex eisdem bonis in bona ad praesens ea nostra Lubaszcze et Rozwarzyno transferimus, decernendo bona illa villae Domięnicze et lacus ibidem existentis pro mundis, liberis et h(aeredita)riis, haec vero Lubascze et Rozwarzyno pro nostris regalibus in summis antiquitus obligatis censeri debere.

Quia vero capitaneatum Naklensem generosus Petrus de Bnin Opalinski incisor Regni Rohatinensisque noster capitaneus iure advitalitio in praesentia possidet, ideo eidem etiam eas villas tanquam huic capitaneatui iam per hanc commutationem unitas et incorporatas in idem ius advitalitium, accedendo praedicti Andreae a Bnin Opalinski supremi Regni marschalci consensu, damus et conferimus per eum una cum reliquis eiusdem capitaneatus bonis eodem iure toto vitae suae tempore tenendi, habendi, utifruendi,

ita tamen ut idem Petrus Opalinski incisor Regni summam peccuniariam, quae in bonis villae Domięnicze et lacus ibidem existentis antiquitus inscripta, vigoreque huius commutationis ad praedictas villas Lubascze et Rozwarzyno translata est, magnifico Andreae a Bnin Opalinski marschalco Regni praestare et exolvere teneatur ac deinceps iuxta constitutiones Regni quartam partem eius summae, advitalitatis ratione, nobis et Reipublicae remittat et condonet, in iis nihilominus bonis ad capitaneatum nostrum Naklensem addictis iuribus nostris et Reipublicae salvis manentibus. In cuius rei fidem etc.

Datum Warssoviae die nona mensis Aprilis in conventione Regni generali anno Domini millesimo quingentesimo nonagesimo, Regni vero nostri anno tertio, [k. 731] praesentibus illustrissimis, reverendissimis, reverendis, illustribus, magnificis, generosis et venerabilibus:

- Stanislao Karnkowski Dei gratia archiepiscopo Gnesnensi, legato nato et Regni primate,

- Demetrio Sulikowski archiepiscopo Leopoliensi,

- Georgio Radivillo duce in Olika et Niesswiesz, episcopatus Vilnensis perpetuo administratore,

- Andrea de Szumlio Bathore, Sacrae Romanae Ecclesiae cardinalibus,

- Hieronimo comite a Rozdrazew Wladislaviensi et Pomeraniae,

- Bernardo Maczieiewski Luceoriensi,

- Alberto Baranowski Praemisliensi et Regni Poloniae vicecancellarii [!],

- Laurentio Gosliczki Chełmensi,

- Josepho Beressczinski Kyoviensi, episcopis,

- Nicolao Fierley de Dąmbrowicza Cracoviensi Novaeque civitatis Corczyn, Casimiriensique nostro capitaneo,

- Georgio Mniszek de Magna Kunczycze Sendomiriensi Sanocensique et Socaliensi capitaneo, palatinis,

- Joanne Kiszka de Cziechanowiecz castellano Vilnensi et capitaneo Brestianensi,

- Petro Potuliczki Calissiensi,

- Joanne Hliebowicz in Dubrowno Trocensi, palatinis,

- Nicolao Christophero Radzivilo duce in Olika et Nieswiesz, castellano Trocensi,

- Constantino duce Ostrogiae Kyoviensi et capitaneo Vlodimiriensi,

- Janussio duce de eadem Ostrog Volhiniae,

- Joanne de Sięmo Podoliae capitaneo Hrodlensi, Cerstinensi,

- Nicola [!] Zebrzydowski Lublinensi generali, Cracoviensi Lanczkorunensique capitaneo,

- Theodoro Skomin Nowogrodensi et capitaneo Grodnensi,

- Gregorio Zielenski Płocensi et capitaneo Zakroczimensi,

- Stanislao Kryski a Drobnin Masoviae et capitaneo Płocensi,

- Stanislao Radziminski Podlachiae et capitaneo Livensi Camenecensique,

- Stanislao Gostomski Ravensi et capitaneo Radomiensi,

- Nicolao Dzialinski Culmensi et capitaneo Bratianensi, palatinis,

- Paulo Sczawinski Lancziciensi et capitaneo Bielscensi,

- Michaele Myszka Wolhiniae,

- Joanne Wilkanowski Płocensi,

- Joanne Lessniowolski de Obori Czernensi et capitaneo Pernaviensi,

- Martino Lessniowolski de eadem Obory Podlachiae, Zathorensi Lossicensique capitaneo,

- Stanislao Dzialinski Elbigensi,

- Christophero Komorowski Sandecensi,

- Severino Bonar Biecensi,

- Andrea Firley de Dąbrowicza Małogostensi, castellanis,

- Joanne de Zamosczie supremo Regni cancellario et generali exercituum, [k. 731v] Belzensi, Marieburgensi, Knysszensi, Derpatensi ac Miedzirecensi capitaneo,

- Leone Sapicha Magni Ducatis Lithuaniae cancellario,

- Gabriele Woyna vicecancellario Magni Ducatis Lithuaniae,

- Stanislao Przyemski curiae regis marschalco,

- Petro Tyliczki praeposito Gnesensi, secretario Regni maiore,

- Joanne Tarnowski praeposito Cracoviensi,

- Joanne Thoma a Drochoiow, refferendariis curiae nostrae,

- Joanne Gałczynski cantore Gnesnensi,

- Laurentio Gęmbiczki, secretariis nostris,

multisque aliis dignitariis et officialibus nostris, nec non terrarum omnium nunciis ad praesentem generalem Regni conventum congregatis syncere et fidelibus nobis dilectis.

Datum per manus eiusdem reverendi Alberti Baranowski episcopi Praemisliensi, Regni Poloniae vicecancellarii.

Sigismundus rex.

Or.: Metryka Koronna, Inscriptiones et privilegia sub eodem Sigismundo III..., 1588-1590, AGAD sygn. MK 135, k. 729v-731v.

Opis AGAD: Warszawa, 1590.04.09. Król udziela zgody na zamianę dóbr królewskich na szlacheckie. Na sejmie walnym rewizorzy: Hieronim Gostomski z Leżenic, kasztelan nakielski, starosta wałecki, Adam Czarnkowski,starosta pyzdrski i Piotr Śmiłowski, sekretarz królewski przedstawili sprawę zamiany wsi królewskiej Domienice z jeziorem w województwie poznańskim. Wieś ta pozostawała w dożywotnim posiadaniu Andrzeja z Bnina Opalińskiego, marszałka wielkiego koronnego, starosty leżajskiego i śremskiego. Zamieniona ma być na wsie Lubaszcze i Rozwarzyno w powiecie nakielskim, własność dziedziczną tegoż Andrzeja Opalińskiego. Lista świadków.

Komentarz Acta Castrensia: Zapewne Dominice w gminie Włoszakowice, a wspomniane w akcie jezioro to dzisiejsze Jezioro Dominickie.