piątek, 14 października 2022

1730 Sipatio scopulorum

Actum feria quarta ipso die festi Translationis Sancti Stanislai Episcopi, die scilicet 27-ma mensis Septembris anno Domini 1730. 

Sipatio scopulorum fundos venerabilis capituli et civitatis praesentis distinguentium, ad futuram rei memoriam actis praesentibus connotata manuque magnifici granitialis Posnaniensis camerarii propria subscripta, per me vero notarium judicii praesentis sub forma veteri vidimus de verbo ad verbum fideliter descripta de tenore tali. 

"Ego infrascriptus granitialis Posnaniensis [s. 791] camerarius, 

insistendo decreto commissoriali Suae Regiae Majestatis inter venerabile capitulum Posnaniense et cives Posnanienses in fundo bonorum civitatis Posnaniensis lato, quo mediante sippatio scopulorum fundos venerabilis capituli et civitatis Posnaniensis distinguentium est injuncta, 

ad locum in eodem decreto commissoriali destinatum condescendi, 

inibidemque scopulum primum acialem penes fluvium Warta, inter meridium et origentem, ex opposito conventus et ecclesiae patruum bernardinorum jacentem, fundos venerabilis capituli Czartorya et civitatis Posnaniensis Stanisławowo alias Łacina nuncupatos distinguentem, fornicem muratum (in quo vitrei, carbones, lateres et vas figuli, in quo inscriptiones existunt, continentur) in se habentem, 

a quo sursum ascendendo ad montem intra meridiem et orientem, penes viam publicam ab ecclesia sancti Rochi ad oppidum Posnaniensem tendentem, penes piscinam antiquam a primo scopulo passibus septuaginta tribus distantem, secundum scopulum sippavi, 

a quo recte tendendo scopulum tertium inter meridiem et origentem jacentem, prope arborem quercineam, signa metalia, videlicet lateres, vitra, carbones in se habentem, passibus centum septemdecem, habita ratione monticulorum, a secundo scopulo distantem sippavi, 

quartum scopulum in horto versus arborem quercineam inter meridiem et origentem protensive transineundo [!], fornicem muratam in se habentem (in qua fornice continentur vitra, carbones), passibus centum decem a tertio scopulo distantem sippavi, 

quintum scopulum in fundis Glinki dictis recte transeundo, inter meridiem et origentem, passibus a quarto scopulo centum decem distantem, signa metallia, carbones, vitra, lateres in se habentem sippavi, 

sextum scopulum versus fundum dictum Glinki, inter meridiem et orientem, passibus a quinto scopulo centum quinquaginta distantem, signa metallia videlicet lateres signo crucis appositas, vitra, carbones habentem sippavi, 

septimum scopulum protensive eundo in loco recto a sexto scopulo passibus centum distantem, inter meridiem et orientem jacentem, signa metalia, lateres, carbones et vitra in se habentem sippavi, 

octavum scopulum pariter similes passus et positionem ac signa eadem metalia in se habentem sippavi, 

nonum scopulum pariter similes passus et positionem ac signa eadem metalia in se habentem sippavi, 

decimum scopulum penes faenificia jacentem, passibus centum a nono scopulo distantem, signa metalia, lateres ad instar crucis positas, vitra, carbones in se habentem sippavi, 

undecimum scopulum versus faenificia, penes lapides magnos distinctim jacentes, signa metalia videlicet lateres, vitra, [s. 792] carbones habentes, passibus centum a decimo distantem sippavi, 

duodecimum scopulum in agro inter meridiem et origentem jacentem, centum viginti passus ab undecimo distantem, signa metalia videlicet lateres signo crucis positas, carbones, vitra habentem sippavi, 

deinde ab eodem scopulo ad origentem tendendo, ultimos scopulos duos, unum parientem [!] venerabilis capituli, alterum civitatis Posnaniensis demonstrantes, aciales, penes viam publicam a bonis Zegrze ad molendinum sancti Joannis tendentem, penes foveam jacentes, signa metalia in se, videlicet lateres signo crucis positas, carbones, vitra tum vasa figuli, in quibus inscriptiones papireae continentur, habentes, praecipue scopulum civitatensem lapidem magnum in vertice habentem sippavi. 

(-) Josephus Malczewski camerarius granitialis Posnaniensis, manu propria." 



Or.: Poznań szafarskie, Liber actorum iudicii dispensatorialis civitatis SRMtis Posnaniae, 1708-1731, APP Akta miasta Poznania sygn. I 692, k. 790. 

Komornik graniczny poznański, działając stosownie do postanowień królewskiego dekretu komisyjnego, przeprowadza czynność usypania 14 kopców granicznych między gruntami kapituły poznańskiej a gruntami miasta Poznania. Wewnątrz pierwszego i ostatniego kopca umieszczono naczynia gliniane zawierające dokumenty.

środa, 12 października 2022

1617 Attestatio matrimony Caspari Ferster

Attestatio matrimonii Caspari Ferster 

Lucas Hauth proconsul civitatis Posnaniensis. Notum testatumque facio praesentibus litteris meis quorum interest, universis et singulis, 

quod venientes in praesentiam officii mei famati Martinus Bołka pistor et Mathias Raisig ferrifaber, cives Posnanienses, veluti testes ad perhibendum veritatis testimonium in rem et pro parte honesti Gaspari Ferster vectoris, praesentium ostensoris, officiose inducti palam ac libere, sub fide et conscientia sua recognoverunt testatique sunt certo ipsis constare, 

quia idem Gaspar ante tres hebdomadas proxime elapsas honestam Barbaram Michaelis Grebler civis Posnaniensis filiam sibi desponsavit et cum ea, celebratis circa hunc actum iuxta morem et consuetudinem civitatis huius publicis nuptiis, solenne secundum Sanctae Ecclesiae Catholicae Romanae ritum et observantiam matrimonium inivit, in eoque matrimonio cum eadem coniuge sua honeste ac decenter vivit. 

Quo ego, ut praemissum est, intellecto praedicto Gasparo ad petitionem illius hoc idem testimonium authentice extradere iussi sigilloque civitatis Posnaniensis eviden(tis) fidei causa communitum. 

Actum et datum feria tertia post dominicam Exaudi proxima anno ut supra [9 V 1617]. 



Or.: Poznań radzieckie, Acta coram spectabili consulatu praesidentibus in officio seu iudicio ...consulibus, 1615-1622, APP Akta miasta Poznania sygn. I 35, s. 313. 

Burmistrz poznański zaświadcza na podstawie zeznań świadków, iż 3 tygodnie przed wydaniem niniejszego zaświadczenia Kasper Ferster woźnica zaręczył się z Barbarą, córką mieszczanina poznańskiego Michała Greblera, następnie podług zwyczaju miasta Poznania wyprawili wesele, po czym odbył się ślub kościelny.

czwartek, 6 października 2022

1684 Pro parte Uminski visio

Pro parte Uminski visio

Ad judicium et acta praesentia terrestria Calissiensia personaliter veniens ministerialis Regni generalis providus Joannes Krawiec de villa Warszowka judicio notus et nobilis Martinus Bogusławski sani existentes publice libereque recognoverunt, 

quia ipsi, habito secum altero nobili Stanislao Wardęski hic licet protunc absente, in loco tamen negotii infrascripti praesente, ad officiosam requisitionem generosi Martini Uminski vicepalatini Calissiensis, sortis certae in villa Pawłowko haeredis et famati Jacobi Deska sortis ejusdem arendatorii possessoris 

feria sexta post dominicam Cantare [!] proxime praeteritam proxima [5 V 1684] condescendebant personaliter in fundum camposque bonorum villae Pawłowko ad sortem possessionis requirentium spectantes, ibidemque juxta juris et consuetudinis formam et ex commonstratione famati Deska possessoris in campo hyemali siliginis bisulcos octo per stadium recenter per consultam immissionem pecorum et pecudum subditorum villae ejusdem Pawłowko sortium collegii Calissiensis contritos, depabulatos et in nihilum redactos viderunt et debite conspexerunt, de quo praesentem relationem idem ministerialis et nobilis fecerunt. 



Or.: Kalisz Z. 49, rezygnacje-inskrypcje-relacje/indukta, 1633-1685, k. 351v. 

Na wniosek G. Marcina Umińskiego podwojewody kaliskiego, dziedzica działu dóbr Pawłówko (ob. Pawłówek) oraz F. Jakuba Deski dzierżawcy tego działu, woźny przeprowadził w tych dobrach wizję pola ozimego, gdzie bydło, umyślnie zagnane tam przez poddanych części wsi Pawłówko należącej do kaliskiego kolegium jezuitów, stratowało i zjadło 8 składów żyta.

1613 Testimonium ortus Ioan. Donalson

Testimonium ortus Ioannis Donalson

Proconsul et consules civitatis Posnaniae. Universis et singulis, cuiuscunque status, dignitatis, officii et conditionis fuerint, praesentes litteras nostras visuris, lecturis, auditurisve dominis observandis, amicis charissimis officiorum nostrorum diligenti commendatione praevia saluteque plurima dicta significamus, 

quod coram nobis et residentia nostra consulari constituti personaliter famati Jacobus Gordon et Joannes Ondrom Scoti, cives Posnanienses veluti testes ad perhibendum veritatis testimonium pro parte et ad instantiam honesti Joannis Donalson adolescentis, praesentium ostensoris, iudicialiter inducti superque infrascriptis a nobis examinati, medio iuramento corporali per elevationem sursum ut iuris est duorum digittorum palam, publice, libere et perexpressum recognoverunt testatique sunt 

certo sibi constare praedictum Joannem, iam undecimum agentem annum, natum et progenitum esse hic Posnaniae ex parentibus probis ac honestis incolis Posnaniensibus, patre videlicet olim famato Joanne Donalson, matre vero honesta Elizabetha Anderson, coniugibus sacrosancto matrimonii vinculo iuxta ritum et observantiam orthodoxae christianae Ecclesiae iunctis et copulatis iamque dudum vita functis, 

quod cum ita se in rei veritate habere testimonia praefatorum concivium nostrorum plenam ac indubiam nobis fruissent fidem, 

petitioni eorundem ad nos pro praefato Joanne pupillo suo interpositae, uti aequitati consentaneae annuentes, eundem omnibus in universum et singulis dominationibus vestris perquam studiose commendandum censuimus, uti praesentibus commendamus simulque petimus, ut illi tanquam probo et honesto, ex legittimo thoro nato adolescenti ad omnia honesta et licita hac nostra commendatione accedente pateat, [k. 662v] humanitateque ope et benevolentia earumdem usu ita postulante vivetur et promoveatur. 

Praeterea, cum idem Joannes Donalson successionis, quae illi iure naturali optimo post mortem et obitum praefatorum parentum suorum debetur, et si quae alia ipsi obvenit adeundae et repetendae gratia in Scotiam se conferat, tum negocium hoc eius magistratibus quorumvis locorum, praesertim vero civitatis Dundensis, perquam diligenter commendamus simul ac petimus, ut in eadeunda [!] successione bonorum parentum suorum demortuorum ubicunque ea extiterint pro iuris et aequitatis ratione ope, consilio et opera sua adesse, atque iustitiam promptam et indilatam ex eorumdem bonorum detentoribus occupatoribusve ministrare ei velint efficiantque, ut ille quamprimum iure suo gaudere et potiri possit, praeterquam quod iustitia et aequitate dignam rem facient, a nobis etiam pro data occasione simili et maiori modo idem referendum exspectabunt. 

Harum testimonio litterarum quibus sigillum nostrum est subappensum. 

Actum et datum Posnaniae sabbato post festum sancti Jacobi Apostoli proxima [27 VII] anno Domini millesimo sexcentesimo decimo tertio. 



Or.: Poznań radzieckie, Acta consulatus Posnaniensis, 1609-1615, APP Akta miasta Poznania sygn. I 34, k. 662. 

Świadectwo prawego urodzenia wydane dla 11-letniego Jana Donalsona, urodzonego w Poznaniu. Udaje się on do Szkocji, by tam, zwłaszcza w mieście Dundee, odzyskać spadek po rodzicach.

poniedziałek, 3 października 2022

1609 Testimonium curati morbi oculorum per Joannem Waier Miller Cjrulicum

Testimonium curati morbi oculorum per Joannem Waier Miller cyrulicum 

Proconsul et consules civitatis Posnaniensis. Universis et singulis tam ecclesiastici quam secularis status hominibus, quacunque dignitate, authoritate officioque praeeminentibus, coeterisque omnibus cuiusvis loci et conditionis tam intra inclytum hoc Regnum Poloniae quam extra constitutis, praesentes litteras nostras visuris, lecturis, auditurisve dominis observandissimis, amicis charissimis officiis nostris pro cuiusque status exigentia commendatis atque salutem et omnis boni incrementum a Deo optimo maximo precantes, notum testatumque [k. 89] facimus 

honoratum virum Joannem Waier Miller medicum cyrulicum Pruthenum, praesentium litterarum exhibitorem, dum alias provincias peragrat, suae in arte chirurgica eruditionis profitendae causa in oram quoque hanc et civitatem istam pervenisse atque isto nuper praeterito mercatu Posnaniae ad festum Natalis sancti Joannis Baptistae celebrato hoc dignum laude specimen eruditionis suae exhibuisse, 

quod scilicet honestam Anastasiam in hospitali Sancti Spiritus extra muros Posnanienses sito habitantem, annos aliquot supra quadraginta agentem, oculorum suorum naturali lumine privatam, uno quidem dextro ab adolescentia sua, altero vero dextro [!] a quatuor duntaxat annis cecutientem graviterque laborantem (prout ex testimonio fide dignorum testium atque adeo ipsiusmet Anastasiae coram nobis et residentia nostra consulari comparentis recognitione idipsum accepimus) curaverit et sanitati pristinae restituerit ita quidem, ut oculorum suorum defectibus eiusmodi cedentibus perceptione clara luminis perfruatur, 

petente eodem medico cyrulico, postulantibus ita rationibus illius se hinc alio conferenti huiusmodi testimonium ipsi per nos iuberi authentice extradi. 

Cuiusmodi peticioni velut aequitati consentaneae annuentes, eidem Joanni Waier Miller praesentis testimonii litteras dandas esse duximus, omnibus in universum et singulis diligenter ipsum commendantes, uti praesentibus commendamus pro et cum eo petentes, ut quocunque locorum se contulerit et diverterit, omnibus humanitatis ac benevolentiae officiis uti par est illum prosequi, tum ad quaevis licita et honesta aspirantem ope, consilio favoreque suo iuvare et promovere non dedignentur, facturae dominationes vestrae rem humanitate sua dignam a nobis occasione data officiis suis subinde promerendam. Harum testimonio litterarum quibus sigillum nostrum est subappensum. 

Actum et datum in praetorio Posnaniensi feria quarta ante festum sancti Bartholomaei Apostoli proxima [19 VIII] anno Domini 1609. 


Or.: Poznań radzieckie, Acta consulatus Posnaniensis, 1609-1615, APP Akta miasta Poznania sygn. I 34, k. 88v. 

Burmistrz i rajcy poznańscy zaświadczają, iż pruski cyrulik Jan Weiermiller dał przykład swej biegłości na tutejszym jarmarku świętojańskim, gdy wyleczył oczy 40-tokilkuletniej Anastazji z podmiejskiego szpitala Św. Ducha, ślepej na jedno oko od młodości a na drugie od 4 lat.