Commutatio
bonorum regalium villae Domięnicze ex una et villarum Lubasce et
Rozwarzino h(ae)r(editar)ior(um) magnifici marschalci Regni ex altera
partibus facta.
[k.
730]
Sigismundus
tertius Dei gratia etc. Significamus etc. Quod posteaquam in proxime
praeterito conventu generali Warssoviensi authoritate eiusdem
conventus de conventu ordinum Regni certos revisores, videlicet
generosos Hieronimum Gostomski de Lezęnicze castellanum Naklensem
capitaneumque Valcensem, Adamum Czarnkowski capitaneum Pysdrensem et
Petrum Smilowski secretarium nostrum, inhaerendo constitutionibus
Regni de commutationibus, quae inter bona nostra regalia et incolarum
Regni haereditaria fieri solent sancita,
ad
considerandam villam et haereditatem regalem Domięnicze et lacum
ibidem existentem in palatinatu Posnaniensi sitam, tenutae et
possessionis magnifici Andreae a Bnin Opalinski supremi marschalci
Regni, Maiori Poloniae generalis, Liezayscensis Srzemensisque
capitanei ex una, et villas Lubaszcze et Rozwarzyno eiusdem magnifici
marschalci Regni haereditarias in districtu Naklensi sitas ex altera
partibus, quas se [?]
praedictus marschalcus Regni nobis et Reipublicae pro dicta villa
nostra Domięnicze et lacum in ea consistente obtulit, in perpetuum
commutare deputavissemus et designavissemus.
Atque
iidem revisores pro sua in Rempublicam fide bona eadem utrinque
considerassent, eorumque proventus computassent atque haec omnia
scriptis comprehensa in praesenti conventu generali ad ordines Regni
universos retulissent, ordinesque eam revisionem suscepissent,
commutationemque praedictam admisissent et apud nos ut idipsum ratum
haberemus intercessissent, faciendum nobis existimavimus ut
nos
quoque eandem commutationem susciperemus et confirmaremus, quando
quidem ex revisione praedicta manifeste apparet praedictum
marschalcum Regni meliora
bona nobis concedere, quam sunt ea, quae a nobis accepit,
eoque capitanei nostro Naklensi contigua et maxime oportuna.
Itaque
commutationem praedictam, ita ut praemissum est factam et susceptam,
nos quoque ratam habemus eamque cum senatoribus et consiliariis
nostris, cum omnibus denique ordinibus Regni ac universa Republica
authoritate conventus praesentis approbamus, ratificamus et
confirmamus, decernendo eam vim et robur perpetuum habere debere,
villamque et haereditatem praedictam Domięnicze ac lacum in ea
existentem, prout in suis metis et limitibus ab antiquo est distincta
et limitata in perpetuum, et haereditariam possessionem dicto
magnifico [k.
730v]
Andreae Opalinski marschalco Regni eiusque haeredibus et
successoribus legitimis resignamus et concedimus; ea vero, quae eius
haereditaria antea fuerunt, videlicet villas et haereditates Lubascze
et Rozwarzyno cum omnibus attinentiis, prout quoque sunt ab antiquo
distinctae et limitatae, bonis nostris regalibus capitaneatui
videlicet Naklensi invisceramus et incorporamus.
Quoniam
autem bona praedicta olim nostra Dominicze et lacus in ea existen(s)
certa summa antiqua legitime in ea inscripta onerata erant, prout
privilegia super easdem summas servientes testatur, ideo nos eam
totam et integram summam, quae legitime in praedictis bonis villae
Domięnicze et lacus ibidem existente erat inscripta, ex eisdem bonis
in bona ad praesens ea nostra Lubaszcze et Rozwarzyno transferimus,
decernendo bona illa villae Domięnicze et lacus ibidem existentis
pro mundis, liberis et h(aeredita)riis, haec vero Lubascze et
Rozwarzyno pro nostris regalibus in summis antiquitus obligatis
censeri debere.
Quia
vero capitaneatum Naklensem generosus Petrus de Bnin Opalinski
incisor Regni Rohatinensisque noster capitaneus iure advitalitio in
praesentia possidet, ideo eidem etiam eas villas tanquam huic
capitaneatui iam per hanc commutationem unitas et incorporatas in
idem ius advitalitium, accedendo praedicti Andreae a Bnin Opalinski
supremi Regni marschalci consensu, damus
et conferimus
per eum una cum reliquis eiusdem capitaneatus bonis eodem iure toto
vitae suae tempore tenendi, habendi, utifruendi,
ita
tamen ut
idem
Petrus Opalinski incisor Regni summam
peccuniariam, quae in bonis villae Domięnicze et lacus ibidem
existentis antiquitus inscripta, vigoreque huius commutationis ad
praedictas villas Lubascze et Rozwarzyno translata est, magnifico
Andreae a Bnin Opalinski marschalco Regni praestare
et exolvere teneatur
ac deinceps iuxta constitutiones Regni quartam partem eius summae,
advitalitatis ratione, nobis et Reipublicae remittat et condonet, in
iis nihilominus bonis ad capitaneatum nostrum Naklensem addictis
iuribus nostris et Reipublicae salvis manentibus. In cuius rei fidem
etc.
Datum
Warssoviae die nona mensis Aprilis in conventione Regni generali anno
Domini millesimo quingentesimo nonagesimo, Regni vero nostri anno
tertio, [k.
731]
praesentibus illustrissimis, reverendissimis, reverendis,
illustribus, magnificis, generosis et venerabilibus:
-
Stanislao Karnkowski Dei gratia archiepiscopo Gnesnensi, legato nato
et Regni primate,
-
Demetrio Sulikowski archiepiscopo Leopoliensi,
-
Georgio Radivillo duce in Olika et Niesswiesz, episcopatus Vilnensis
perpetuo administratore,
-
Andrea de Szumlio Bathore, Sacrae
Romanae Ecclesiae cardinalibus,
-
Hieronimo comite a Rozdrazew Wladislaviensi et Pomeraniae,
-
Bernardo Maczieiewski Luceoriensi,
-
Alberto Baranowski Praemisliensi et Regni Poloniae vicecancellarii
[!],
-
Laurentio Gosliczki Chełmensi,
-
Josepho Beressczinski Kyoviensi, episcopis,
-
Nicolao Fierley de Dąmbrowicza Cracoviensi Novaeque civitatis
Corczyn, Casimiriensique nostro capitaneo,
-
Georgio Mniszek de Magna Kunczycze Sendomiriensi Sanocensique et
Socaliensi capitaneo, palatinis,
-
Joanne Kiszka de Cziechanowiecz castellano Vilnensi et capitaneo
Brestianensi,
-
Petro Potuliczki Calissiensi,
-
Joanne Hliebowicz in Dubrowno Trocensi, palatinis,
-
Nicolao Christophero Radzivilo duce in Olika et Nieswiesz, castellano
Trocensi,
-
Constantino duce Ostrogiae Kyoviensi et capitaneo Vlodimiriensi,
-
Janussio duce de eadem Ostrog Volhiniae,
-
Joanne de Sięmo Podoliae capitaneo Hrodlensi, Cerstinensi,
-
Nicola [!]
Zebrzydowski Lublinensi generali, Cracoviensi Lanczkorunensique
capitaneo,
-
Theodoro Skomin Nowogrodensi et capitaneo Grodnensi,
-
Gregorio Zielenski Płocensi et capitaneo Zakroczimensi,
-
Stanislao Kryski a Drobnin Masoviae et capitaneo Płocensi,
-
Stanislao Radziminski Podlachiae et capitaneo Livensi Camenecensique,
-
Stanislao Gostomski Ravensi et capitaneo Radomiensi,
-
Nicolao Dzialinski Culmensi et capitaneo Bratianensi, palatinis,
-
Paulo Sczawinski Lancziciensi et capitaneo Bielscensi,
-
Michaele Myszka Wolhiniae,
-
Joanne Wilkanowski Płocensi,
-
Joanne Lessniowolski de Obori Czernensi et capitaneo Pernaviensi,
-
Martino Lessniowolski de eadem Obory Podlachiae, Zathorensi
Lossicensique capitaneo,
-
Stanislao Dzialinski Elbigensi,
-
Christophero Komorowski Sandecensi,
-
Severino Bonar Biecensi,
-
Andrea Firley de Dąbrowicza Małogostensi, castellanis,
-
Joanne de Zamosczie supremo Regni cancellario
et generali exercituum, [k.
731v]
Belzensi, Marieburgensi, Knysszensi, Derpatensi ac Miedzirecensi
capitaneo,
-
Leone Sapicha Magni Ducatis Lithuaniae cancellario,
-
Gabriele Woyna vicecancellario
Magni Ducatis Lithuaniae,
-
Stanislao Przyemski curiae
regis marschalco,
-
Petro Tyliczki praeposito Gnesensi, secretario Regni maiore,
-
Joanne Tarnowski praeposito Cracoviensi,
-
Joanne Thoma a Drochoiow, refferendariis
curiae nostrae,
-
Joanne Gałczynski cantore Gnesnensi,
-
Laurentio Gęmbiczki, secretariis
nostris,
multisque
aliis dignitariis et officialibus nostris, nec non terrarum omnium
nunciis ad praesentem generalem Regni conventum congregatis syncere
et fidelibus nobis dilectis.
Datum
per manus eiusdem reverendi Alberti Baranowski episcopi
Praemisliensi, Regni Poloniae vicecancellarii.
Sigismundus
rex.
Or.:
Metryka Koronna, Inscriptiones et privilegia sub eodem Sigismundo
III..., 1588-1590, AGAD sygn. MK 135, k. 729v-731v.
Opis AGAD:
Warszawa, 1590.04.09. Król udziela zgody na zamianę dóbr
królewskich na szlacheckie. Na sejmie walnym rewizorzy: Hieronim
Gostomski z Leżenic, kasztelan nakielski, starosta wałecki, Adam
Czarnkowski,starosta pyzdrski i Piotr Śmiłowski, sekretarz
królewski przedstawili sprawę zamiany wsi królewskiej Domienice z
jeziorem w województwie poznańskim. Wieś ta pozostawała w
dożywotnim posiadaniu Andrzeja z Bnina Opalińskiego, marszałka
wielkiego koronnego, starosty leżajskiego i śremskiego. Zamieniona
ma być na wsie Lubaszcze i Rozwarzyno w powiecie nakielskim,
własność dziedziczną tegoż Andrzeja Opalińskiego. Lista świadków.
Komentarz Acta
Castrensia: Zapewne Dominice w gminie Włoszakowice, a
wspomniane w akcie jezioro to dzisiejsze Jezioro Dominickie.